Changes

Aragvadhiya Adhyaya (view source)

Revision as of 09:45, 20 December 2019

1,026 bytes added , 09:45, 20 December 2019

no edit summary

Line 59: Line 59:

−

आरग्वधः सैडगजः करञ्जो वासा गुडूची मदनं हरिद्रे|

+

आरग्वधः सैडगजः करञ्जो वासा गुडूची मदनं हरिद्रे| <br />

−

श्र्याह्वः सुराह्वः खदिरो धवश्च निम्बो विडङ्गं करवीरकत्वक्||३||

+

श्र्याह्वः सुराह्वः खदिरो धवश्च निम्बो विडङ्गं करवीरकत्वक्||३|| <br />

−

ग्रन्थिश्च भौर्जो लशुनः शिरीषः सलोमशो गुग्गुलुकृष्णगन्धे|

+

ग्रन्थिश्च भौर्जो लशुनः शिरीषः सलोमशो गुग्गुलुकृष्णगन्धे| <br />

−

फणिज्झको वत्सकसप्तपर्णौ पीलूनि कुष्ठं सुमनःप्रवालाः||४||

+

फणिज्झको वत्सकसप्तपर्णौ पीलूनि कुष्ठं सुमनःप्रवालाः||४|| <br />

−

वचा हरेणुस्त्रिवृता निकुम्भो भल्लातकं गैरिकमञ्जनं च|

+

वचा हरेणुस्त्रिवृता निकुम्भो भल्लातकं गैरिकमञ्जनं च| <br />

−

मनःशिलाले गृहधूम एला काशीसलोध्रार्जुनमुस्तसर्जाः||५||

+

मनःशिलाले गृहधूम एला काशीसलोध्रार्जुनमुस्तसर्जाः||५|| <br />

−

इत्यर्धरूपैर्विहिताः षडेते गोपित्तपीताः पुनरेव पिष्टाः|

+

इत्यर्धरूपैर्विहिताः षडेते गोपित्तपीताः पुनरेव पिष्टाः| <br />

−

सिद्धाः परं सर्षपतैलयुक्ताश्चूर्णप्रदेहा भिषजा प्रयोज्याः||६||

+

सिद्धाः परं सर्षपतैलयुक्ताश्चूर्णप्रदेहा भिषजा प्रयोज्याः||६|| <br />

−

कुष्ठानि कृच्छ्राणि नवं किलासं सुरेशलुप्तं किटिभं सदद्रु|

+

कुष्ठानि कृच्छ्राणि नवं किलासं सुरेशलुप्तं किटिभं सदद्रु| <br />

−

भगन्दरार्शांस्यपचीं सपामां हन्युः प्रयुक्तास्त्वचिरान्नराणाम्||७||

+

भगन्दरार्शांस्यपचीं सपामां हन्युः प्रयुक्तास्त्वचिरान्नराणाम्||७||<br />

−

āragvadhaḥ saiḍagajaḥ karañjō vāsā guḍūcī madanaṁ haridrē|

+

āragvadhaḥ saiḍagajaḥ karañjō vāsā guḍūcī madanaṁ haridrē| <br />

−

śryāhvaḥ surāhvaḥ khadirō dhavaśca nimbō viḍaṅgaṁ karavīrakatvak||3||

+

śryāhvaḥ surāhvaḥ khadirō dhavaśca nimbō viḍaṅgaṁ karavīrakatvak||3|| <br />

−

granthiśca bhaurjō laśunaḥ śirīṣaḥ salōmaśō guggulukr̥ṣṇagandhē|

+

granthiśca bhaurjō laśunaḥ śirīṣaḥ salōmaśō guggulukr̥ṣṇagandhē| <br />

−

phaṇijjhakō vatsakasaptaparṇau pīlūni kuṣṭhaṁ sumanaḥpravālāḥ||4||

+

phaṇijjhakō vatsakasaptaparṇau pīlūni kuṣṭhaṁ sumanaḥpravālāḥ||4|| <br />

−

vacā harēṇustrivr̥tā nikumbhō bhallātakaṁ gairikamañjanaṁ ca|

+

vacā harēṇustrivr̥tā nikumbhō bhallātakaṁ gairikamañjanaṁ ca| <br />

−

manaḥśilālē gr̥hadhūma ēlā kāśīsalōdhrārjunamustasarjāḥ||5||

+

manaḥśilālē gr̥hadhūma ēlā kāśīsalōdhrārjunamustasarjāḥ||5|| <br />

−

ityardharūpairvihitāḥ ṣaḍētē gōpittapītāḥ punarēva piṣṭāḥ|

+

ityardharūpairvihitāḥ ṣaḍētē gōpittapītāḥ punarēva piṣṭāḥ| <br />

−

siddhāḥ paraṁ sarṣapatailayuktāścūrṇapradēhā bhiṣajā prayōjyāḥ||6||

+

siddhāḥ paraṁ sarṣapatailayuktāścūrṇapradēhā bhiṣajā prayōjyāḥ||6|| <br />

−

kuṣṭhāni kr̥cchrāṇi navaṁ kilāsaṁ surēśaluptaṁ kiṭibhaṁ sadadru|

+

kuṣṭhāni kr̥cchrāṇi navaṁ kilāsaṁ surēśaluptaṁ kiṭibhaṁ sadadru| <br />

−

bhagandarārśāṁsyapacīṁ sapāmāṁ hanyuḥ prayuktāstvacirānnarāṇām||7||

+

bhagandarārśāṁsyapacīṁ sapāmāṁ hanyuḥ prayuktāstvacirānnarāṇām||7||<br />

−

AragvadhaH saiDagajaH kara~jjo vAsA guDUcI madanaM haridre|

+

AragvadhaH saiDagajaH kara~jjo vAsA guDUcI madanaM haridre| <br />

−

shryAhvaH surAhvaH khadiro dhavashca nimbo viDa~ggaM karavIrakatvak||3||

+

shryAhvaH surAhvaH khadiro dhavashca nimbo viDa~ggaM karavIrakatvak||3|| <br />

−

granthishca bhaurjo lashunaH shirIShaH salomasho guggulukRuShNagandhe|

+

granthishca bhaurjo lashunaH shirIShaH salomasho guggulukRuShNagandhe| <br />

−

phaNijjhako vatsakasaptaparNau pIlUni kuShThaM sumanaHpravAlAH||4||

+

phaNijjhako vatsakasaptaparNau pIlUni kuShThaM sumanaHpravAlAH||4|| <br />

−

vacA hareNustrivRutA nikumbho bhallAtakaM gairikama~jjanaM ca|

+

vacA hareNustrivRutA nikumbho bhallAtakaM gairikama~jjanaM ca| <br />

−

manaHshilAle gRuhadhUma elA kAshIsalodhrArjunamustasarjAH||5||

+

manaHshilAle gRuhadhUma elA kAshIsalodhrArjunamustasarjAH||5|| <br />

−

ityardharUpairvihitAH ShaDete gopittapItAH punareva piShTAH|

+

ityardharUpairvihitAH ShaDete gopittapItAH punareva piShTAH| <br />

−

siddhAH paraM sarShapatailayuktAshcUrNapradehA bhiShajA prayojyAH||6||

+

siddhAH paraM sarShapatailayuktAshcUrNapradehA bhiShajA prayojyAH||6|| <br />

−

kuShThAni kRucchrANi navaM kilAsaM sureshaluptaM kiTibhaM sadadru|

+

kuShThAni kRucchrANi navaM kilAsaM sureshaluptaM kiTibhaM sadadru| <br />

−

bhagandarArshAMsyapacIM sapAmAM hanyuH prayuktAstvacirAnnarANAm||7||

+

bhagandarArshAMsyapacIM sapAmAM hanyuH prayuktAstvacirAnnarANAm||7|| <br />

</div></div>

Line 119: Line 119:

−

कुष्ठं हरिद्रे सुरसं पटोलं निम्बाश्वगन्धे सुरदारुशिग्रू|

+

कुष्ठं हरिद्रे सुरसं पटोलं निम्बाश्वगन्धे सुरदारुशिग्रू| <br />

−

ससर्षपं तुम्बुरुधान्यवन्यं चण्डां च चूर्णानि समानि कुर्यात्||८||

+

ससर्षपं तुम्बुरुधान्यवन्यं चण्डां च चूर्णानि समानि कुर्यात्||८|| <br />

−

तैस्तक्रपिष्टैः प्रथमं शरीरं तैलाक्तमुद्वर्तयितुं यतेत|

+

तैस्तक्रपिष्टैः प्रथमं शरीरं तैलाक्तमुद्वर्तयितुं यतेत| <br />

−

तेनास्यकण्डूः पिडकाः सकोठाः कुष्ठानि शोफाश्च शमं व्रजन्ति||९||

+

तेनास्यकण्डूः पिडकाः सकोठाः कुष्ठानि शोफाश्च शमं व्रजन्ति||९|| <br />

−

kuṣṭhaṁ haridrē surasaṁ paṭōlaṁ nimbāśvagandhē suradāruśigrū|

+

kuṣṭhaṁ haridrē surasaṁ paṭōlaṁ nimbāśvagandhē suradāruśigrū| <br />

−

sasarṣapaṁ tumburudhānyavanyaṁ caṇḍāṁ ca cūrṇāni samāni kuryāt||8||

+

sasarṣapaṁ tumburudhānyavanyaṁ caṇḍāṁ ca cūrṇāni samāni kuryāt||8|| <br />

−

taistakrapiṣṭaiḥ prathamaṁ śarīraṁ tailāktamudvartayituṁ yatēta|

+

taistakrapiṣṭaiḥ prathamaṁ śarīraṁ tailāktamudvartayituṁ yatēta| <br />

−

tēnāsyakaṇḍūḥ piḍakāḥ sakōṭhāḥ kuṣṭhāni śōphāśca śamaṁ vrajanti||9||

+

tēnāsyakaṇḍūḥ piḍakāḥ sakōṭhāḥ kuṣṭhāni śōphāśca śamaṁ vrajanti||9|| <br />

−

kuShThaM haridre surasaM paTolaM nimbAshvagandhe suradArushigrU|

+

kuShThaM haridre surasaM paTolaM nimbAshvagandhe suradArushigrU| <br />

−

sasarShapaM tumburudhAnyavanyaM caNDAM ca cUrNAni samAni kuryAt||8||

+

sasarShapaM tumburudhAnyavanyaM caNDAM ca cUrNAni samAni kuryAt||8|| <br />

−

taistakrapiShTaiH prathamaM sharIraM tailAktamudvartayituM yateta|

+

taistakrapiShTaiH prathamaM sharIraM tailAktamudvartayituM yateta| <br />

−

tenAsyakaNDUH piDakAH sakoThAH kuShThAni shophAshca shamaM vrajanti||9||

+

tenAsyakaNDUH piDakAH sakoThAH kuShThAni shophAshca shamaM vrajanti||9|| <br />

</div></div>

Line 145: Line 145:

−

कुष्ठामृतासङ्गकटङ्कटेरीकासीसकम्पिल्लकमुस्तलोध्राः|

+

कुष्ठामृतासङ्गकटङ्कटेरीकासीसकम्पिल्लकमुस्तलोध्राः| <br />

−

सौगन्धिकं सर्जरसो विडङ्गं मनःशिलाले करवीरकत्वक्||१०||

+

सौगन्धिकं सर्जरसो विडङ्गं मनःशिलाले करवीरकत्वक्||१०|| <br />

−

तैलाक्तगात्रस्य कृतानि चूर्णान्येतानि दद्यादवचूर्णनार्थम्|

+

तैलाक्तगात्रस्य कृतानि चूर्णान्येतानि दद्यादवचूर्णनार्थम्| <br />

−

दद्रूः सकण्डूः किटिभानि पामा विचर्चिका चैव तथैति शान्तिम्||११||

+

दद्रूः सकण्डूः किटिभानि पामा विचर्चिका चैव तथैति शान्तिम्||११|| <br />

−

kuṣṭhāmr̥tāsaṅgakaṭaṅkaṭērīkāsīsakampillakamustalōdhrāḥ|

+

kuṣṭhāmr̥tāsaṅgakaṭaṅkaṭērīkāsīsakampillakamustalōdhrāḥ| <br />

−

saugandhikaṁ sarjarasō viḍaṅgaṁ manaḥśilālē karavīrakatvak||10||

+

saugandhikaṁ sarjarasō viḍaṅgaṁ manaḥśilālē karavīrakatvak||10|| <br />

−

tailāktagātrasya kr̥tāni cūrṇānyētāni dadyādavacūrṇanārtham|

+

tailāktagātrasya kr̥tāni cūrṇānyētāni dadyādavacūrṇanārtham| <br />

−

dadrūḥ sakaṇḍūḥ kiṭibhāni pāmā vicarcikā caiva tathaiti śāntim||11||

+

dadrūḥ sakaṇḍūḥ kiṭibhāni pāmā vicarcikā caiva tathaiti śāntim||11|| <br />

−

kuShThAmRutAsa~ggakaTa~gkaTerIkAsIsakampillakamustalodhrAH|

+

kuShThAmRutAsa~ggakaTa~gkaTerIkAsIsakampillakamustalodhrAH| <br />

−

saugandhikaM sarjaraso viDa~ggaM manaHshilAle karavIrakatvak||10||

+

saugandhikaM sarjaraso viDa~ggaM manaHshilAle karavIrakatvak||10|| <br />

−

tailAktagAtrasya kRutAni cUrNAnyetAni dadyAdavacUrNanArtham|

+

tailAktagAtrasya kRutAni cUrNAnyetAni dadyAdavacUrNanArtham| <br />

−

dadrUH sakaNDUH kiTibhAni pAmA vicarcikA caiva tathaiti shAntim||11||

+

dadrUH sakaNDUH kiTibhAni pAmA vicarcikA caiva tathaiti shAntim||11|| <br />

</div></div>

Line 171: Line 171:

−

मनःशिलाले मरिचानि तैलमार्कं पयः कुष्ठहरः प्रदेहः|

+

मनःशिलाले मरिचानि तैलमार्कं पयः कुष्ठहरः प्रदेहः| <br />

−

तुत्थं विडङ्गं मरिचानि कुष्ठं लोध्रं च तद्वत् समनःशिलं स्यात्||१२||

+

तुत्थं विडङ्गं मरिचानि कुष्ठं लोध्रं च तद्वत् समनःशिलं स्यात्||१२||<br />

−

manaḥśilālē maricāni tailamārkaṁ payaḥ kuṣṭhaharaḥ pradēhaḥ|

+

manaḥśilālē maricāni tailamārkaṁ payaḥ kuṣṭhaharaḥ pradēhaḥ| <br />

−

tutthaṁ viḍaṅgaṁ maricāni kuṣṭhaṁ lōdhraṁ ca tadvat samanaḥśilaṁ syāt||12||

+

tutthaṁ viḍaṅgaṁ maricāni kuṣṭhaṁ lōdhraṁ ca tadvat samanaḥśilaṁ syāt||12|| <br />

−

manaHshilAle maricAni tailamArkaM payaH kuShThaharaH pradehaH|

+

manaHshilAle maricAni tailamArkaM payaH kuShThaharaH pradehaH| <br />

−

tutthaM viDa~ggaM maricAni kuShThaM lodhraM ca tadvat samanaHshilaM syAt||12||

+

tutthaM viDa~ggaM maricAni kuShThaM lodhraM ca tadvat samanaHshilaM syAt||12|| <br />

</div></div>

Line 188: Line 188:

−

रसाञ्जनं सप्रपुन्नाडबीजं युक्तं कपित्थस्य रसेन लेपः|

+

रसाञ्जनं सप्रपुन्नाडबीजं युक्तं कपित्थस्य रसेन लेपः| <br />

−

करञ्जबीजैडगजं सकुष्ठं गोमूत्रपिष्टं च परः प्रदेहः||१३||

+

करञ्जबीजैडगजं सकुष्ठं गोमूत्रपिष्टं च परः प्रदेहः||१३||<br />

−

rasāñjanaṁ saprapunnāḍabījaṁ yuktaṁ kapitthasya rasēna lēpaḥ|

+

rasāñjanaṁ saprapunnāḍabījaṁ yuktaṁ kapitthasya rasēna lēpaḥ| <br />

−

karañjabījaiḍagajaṁ sakuṣṭhaṁ gōmūtrapiṣṭaṁ ca paraḥ pradēhaḥ||13||

+

karañjabījaiḍagajaṁ sakuṣṭhaṁ gōmūtrapiṣṭaṁ ca paraḥ pradēhaḥ||13||<br />

−

rasA~jjanaM saprapunnADabIjaM yuktaM kapitthasya rasena lepaH|

+

rasA~jjanaM saprapunnADabIjaM yuktaM kapitthasya rasena lepaH| <br />

−

kara~jjabIjaiDagajaM sakuShThaM gomUtrapiShTaM ca paraH pradehaH||13||

+

kara~jjabIjaiDagajaM sakuShThaM gomUtrapiShTaM ca paraH pradehaH||13||<br />

</div></div>

Line 204: Line 204:

−

उभे हरिद्रे कुटजस्य बीजं करञ्जबीजं सुमनःप्रवालान्|

+

उभे हरिद्रे कुटजस्य बीजं करञ्जबीजं सुमनःप्रवालान्| <br />

−

त्वचं समध्यां हयमारकस्य लेपं तिलक्षारयुतं विदध्यात्||१४||

+

त्वचं समध्यां हयमारकस्य लेपं तिलक्षारयुतं विदध्यात्||१४||<br />

−

ubhē haridrē kuṭajasya bījaṁ karañjabījaṁ sumanaḥpravālān|

+

ubhē haridrē kuṭajasya bījaṁ karañjabījaṁ sumanaḥpravālān| <br />

−

tvacaṁ samadhyāṁ hayamārakasya lēpaṁ tilakṣārayutaṁ vidadhyāt||14||

+

tvacaṁ samadhyāṁ hayamārakasya lēpaṁ tilakṣārayutaṁ vidadhyāt||14|| <br />

−

ubhe haridre kuTajasya bIjaM kara~jjabIjaM sumanaHpravAlAn|

+

ubhe haridre kuTajasya bIjaM kara~jjabIjaM sumanaHpravAlAn| <br />

−

tvacaM samadhyAM hayamArakasya lepaM tilakShArayutaM vidadhyAt||14||

+

tvacaM samadhyAM hayamArakasya lepaM tilakShArayutaM vidadhyAt||14|| <br />

</div></div>

Line 220: Line 220:

−

मनःशिला त्वक् कुटजात् सकुष्ठात् सलोमशः सैडगजः करञ्जः|

+

मनःशिला त्वक् कुटजात् सकुष्ठात् सलोमशः सैडगजः करञ्जः| <br />

−

ग्रन्थिश्च भौर्जः करवीरमूलं चूर्णानि साध्यानि तुषोदकेन||१५||

+

ग्रन्थिश्च भौर्जः करवीरमूलं चूर्णानि साध्यानि तुषोदकेन||१५|| <br />

−

पलाशनिर्दाहरसेन चापि कर्षोद्धृतान्याढकसम्मितेन|

+

पलाशनिर्दाहरसेन चापि कर्षोद्धृतान्याढकसम्मितेन| <br />

−

दर्वीप्रलेपं प्रवदन्ति लेपमेतं परं कुष्ठनिसूदनाय||१६||

+

दर्वीप्रलेपं प्रवदन्ति लेपमेतं परं कुष्ठनिसूदनाय||१६||<br />

−

manaḥśilā tvak kuṭajāt sakuṣṭhāt salōmaśaḥ saiḍagajaḥ karañjaḥ|

+

manaḥśilā tvak kuṭajāt sakuṣṭhāt salōmaśaḥ saiḍagajaḥ karañjaḥ| <br />

−

granthiśca bhaurjaḥ karavīramūlaṁ cūrṇāni sādhyāni tuṣōdakēna||15||

+

granthiśca bhaurjaḥ karavīramūlaṁ cūrṇāni sādhyāni tuṣōdakēna||15|| <br />

−

palāśanirdāharasēna cāpi karṣōddhr̥tānyāḍhakasammitēna|

+

palāśanirdāharasēna cāpi karṣōddhr̥tānyāḍhakasammitēna| <br />

−

darvīpralēpaṁ pravadanti lēpamētaṁ paraṁ kuṣṭhanisūdanāya||16||

+

darvīpralēpaṁ pravadanti lēpamētaṁ paraṁ kuṣṭhanisūdanāya||16||<br />

−

manaHshilA tvak kuTajAt sakuShThAt salomashaH saiDagajaH kara~jjaH|

+

manaHshilA tvak kuTajAt sakuShThAt salomashaH saiDagajaH kara~jjaH| <br />

−

granthishca bhaurjaH karavIramUlaM cUrNAni sAdhyAni tuShodakena||15||

+

granthishca bhaurjaH karavIramUlaM cUrNAni sAdhyAni tuShodakena||15|| <br />

−

palAshanirdAharasena cApi karShoddhRutAnyADhakasammitena|

+

palAshanirdAharasena cApi karShoddhRutAnyADhakasammitena| <br />

−

darvIpralepaM pravadanti lepametaM paraM kuShThanisUdanAya||16||

+

darvIpralepaM pravadanti lepametaM paraM kuShThanisUdanAya||16|| <br />

</div></div>

Line 247: Line 247:

−

पर्णानि पिष्ट्वा चतुरङ्गुलस्य तक्रेण पर्णान्यथ काकमाच्याः|

+

पर्णानि पिष्ट्वा चतुरङ्गुलस्य तक्रेण पर्णान्यथ काकमाच्याः| <br />

−

तैलाक्तगात्रस्य नरस्य कुष्ठान्युद्वर्तयेदश्वहनच्छदैश्च||१७||

+

तैलाक्तगात्रस्य नरस्य कुष्ठान्युद्वर्तयेदश्वहनच्छदैश्च||१७||<br />

−

parṇāni piṣṭvā caturaṅgulasya takrēṇa parṇānyatha kākamācyāḥ|

+

parṇāni piṣṭvā caturaṅgulasya takrēṇa parṇānyatha kākamācyāḥ| <br />

−

tailāktagātrasya narasya kuṣṭhānyudvartayēdaśvahanacchadaiśca||17||

+

tailāktagātrasya narasya kuṣṭhānyudvartayēdaśvahanacchadaiśca||17||<br />

−

parNAni piShTvA catura~ggulasya takreNa parNAnyatha kAkamAcyAH|

+

parNAni piShTvA catura~ggulasya takreNa parNAnyatha kAkamAcyAH| <br />

−

tailAktagAtrasya narasya kuShThAnyudvartayedashvahanacchadaishca||17||

+

tailAktagAtrasya narasya kuShThAnyudvartayedashvahanacchadaishca||17|| <br />

</div></div>

Line 263: Line 263:

−

कोलं कुलत्थाः सुरदारुरास्नामाषातसीतैलफलानि कुष्ठम्|

+

कोलं कुलत्थाः सुरदारुरास्नामाषातसीतैलफलानि कुष्ठम्| <br />

−

वचा शताह्वा यवचूर्णमम्लमुष्णानि वातामयिनां प्रदेहः||१८||

+

वचा शताह्वा यवचूर्णमम्लमुष्णानि वातामयिनां प्रदेहः||१८|| <br />

−

kōlaṁ kulatthāḥ suradārurāsnāmāṣātasītailaphalāni kuṣṭham|

+

kōlaṁ kulatthāḥ suradārurāsnāmāṣātasītailaphalāni kuṣṭham| <br />

−

vacā śatāhvā yavacūrṇamamlamuṣṇāni vātāmayināṁ pradēhaḥ||18||

+

vacā śatāhvā yavacūrṇamamlamuṣṇāni vātāmayināṁ pradēhaḥ||18||<br />

−

kolaM kulatthAH suradArurAsnAmAShAtasItailaphalAni kuShTham|

+

kolaM kulatthAH suradArurAsnAmAShAtasItailaphalAni kuShTham| <br />

−

vacA shatAhvA yavacUrNamamlamuShNAni vAtAmayinAM pradehaH||18||

+

vacA shatAhvA yavacUrNamamlamuShNAni vAtAmayinAM pradehaH||18|| <br />

</div></div>

Line 279: Line 279:

−

आनूपमत्स्यामिषवेसवारैरुष्णैः प्रदेहः पवनापहः स्यात्|

+

आनूपमत्स्यामिषवेसवारैरुष्णैः प्रदेहः पवनापहः स्यात्| <br />

−

स्नेहैश्चतुर्भिर्दशमूलमिश्रैर्गन्धौषधैश्चानिलहः प्रदेहः||१९||

+

स्नेहैश्चतुर्भिर्दशमूलमिश्रैर्गन्धौषधैश्चानिलहः प्रदेहः||१९||<br />

−

ānūpamatsyāmiṣavēsavārairuṣṇaiḥ pradēhaḥ pavanāpahaḥ syāt|

+

ānūpamatsyāmiṣavēsavārairuṣṇaiḥ pradēhaḥ pavanāpahaḥ syāt| <br />

−

snēhaiścaturbhirdaśamūlamiśrairgandhauṣadhaiścānilahaḥ pradēhaḥ||19||

+

snēhaiścaturbhirdaśamūlamiśrairgandhauṣadhaiścānilahaḥ pradēhaḥ||19|| <br />

−

AnUpamatsyAmiShavesavArairuShNaiH pradehaH pavanApahaH syAt|

+

AnUpamatsyAmiShavesavArairuShNaiH pradehaH pavanApahaH syAt| <br />

−

snehaishcaturbhirdashamUlamishrairgandhauShadhaishcAnilahaH pradehaH||19||

+

snehaishcaturbhirdashamUlamishrairgandhauShadhaishcAnilahaH pradehaH||19|| <br />

</div></div>

Line 295: Line 295:

−

तक्रेण युक्तं यवचूर्णमुष्णं सक्षारमर्तिं जठरे निहन्यात्|

+

तक्रेण युक्तं यवचूर्णमुष्णं सक्षारमर्तिं जठरे निहन्यात्| <br />

−

कुष्ठं शताह्वां सवचां यवानां चूर्णं सतैलाम्लमुशन्ति वाते||२०||

+

कुष्ठं शताह्वां सवचां यवानां चूर्णं सतैलाम्लमुशन्ति वाते||२०||<br />

−

takrēṇa yuktaṁ yavacūrṇamuṣṇaṁ sakṣāramartiṁ jaṭharē nihanyāt|

+

takrēṇa yuktaṁ yavacūrṇamuṣṇaṁ sakṣāramartiṁ jaṭharē nihanyāt| <br />

−

kuṣṭhaṁ śatāhvāṁ savacāṁ yavānāṁ cūrṇaṁ satailāmlamuśanti vātē||20||

+

kuṣṭhaṁ śatāhvāṁ savacāṁ yavānāṁ cūrṇaṁ satailāmlamuśanti vātē||20||<br />

−

takreNa yuktaM yavacUrNamuShNaM sakShAramartiM jaThare nihanyAt|

+

takreNa yuktaM yavacUrNamuShNaM sakShAramartiM jaThare nihanyAt| <br />

−

kuShThaM shatAhvAM savacAM yavAnAM cUrNaM satailAmlamushanti vAte||20||

+

kuShThaM shatAhvAM savacAM yavAnAM cUrNaM satailAmlamushanti vAte||20|| <br />

</div></div>

Line 311: Line 311:

−

उभे शताह्वे मधुकं मधूकं बलां प्रियालं च कशेरुकं च|

+

उभे शताह्वे मधुकं मधूकं बलां प्रियालं च कशेरुकं च| <br />

−

घृतं विदारीं च सितोपलां च कुर्यात् प्रदेहं पवने सरक्ते||२१||

+

घृतं विदारीं च सितोपलां च कुर्यात् प्रदेहं पवने सरक्ते||२१||<br />

−

ubhē śatāhvē madhukaṁ madhūkaṁ balāṁ priyālaṁ ca kaśērukaṁ ca|

+

ubhē śatāhvē madhukaṁ madhūkaṁ balāṁ priyālaṁ ca kaśērukaṁ ca| <br />

−

ghr̥taṁ vidārīṁ ca sitōpalāṁ ca kuryāt pradēhaṁ pavanē saraktē||21||

+

ghr̥taṁ vidārīṁ ca sitōpalāṁ ca kuryāt pradēhaṁ pavanē saraktē||21|| <br />

−

ubhe shatAhve madhukaM madhUkaM balAM priyAlaM ca kasherukaM ca|

+

ubhe shatAhve madhukaM madhUkaM balAM priyAlaM ca kasherukaM ca| <br />

−

ghRutaM vidArIM ca sitopalAM ca kuryAt pradehaM pavane sarakte||21||

+

ghRutaM vidArIM ca sitopalAM ca kuryAt pradehaM pavane sarakte||21|| <br />

</div></div>

Line 327: Line 327:

−

रास्ना गुडूची मधुकं बले द्वे सजीवकं सर्षभकं पयश्च|

+

रास्ना गुडूची मधुकं बले द्वे सजीवकं सर्षभकं पयश्च| <br />

−

घृतं च सिद्धं मधुशेषयुक्तं रक्तानिलार्तिं प्रणुदेत् प्रदेहः||२२||

+

घृतं च सिद्धं मधुशेषयुक्तं रक्तानिलार्तिं प्रणुदेत् प्रदेहः||२२||<br />

−

rāsnā guḍūcī madhukaṁ balē dvē sajīvakaṁ sarṣabhakaṁ payaśca|

+

rāsnā guḍūcī madhukaṁ balē dvē sajīvakaṁ sarṣabhakaṁ payaśca| <br />

−

ghr̥taṁ ca siddhaṁ madhuśēṣayuktaṁ raktānilārtiṁ praṇudēt pradēhaḥ||22||

+

ghr̥taṁ ca siddhaṁ madhuśēṣayuktaṁ raktānilārtiṁ praṇudēt pradēhaḥ||22|| <br />

−

rAsnA guDUcI madhukaM bale dve sajIvakaM sarShabhakaM payashca|

+

rAsnA guDUcI madhukaM bale dve sajIvakaM sarShabhakaM payashca| <br />

−

ghRutaM ca siddhaM madhusheShayuktaM raktAnilArtiM praNudet pradehaH||22||

+

ghRutaM ca siddhaM madhusheShayuktaM raktAnilArtiM praNudet pradehaH||22|| <br />

</div></div>

Line 343: Line 343:

−

वाते सरक्ते सघृतं प्रदेहो गोधूमचूर्णं छगलीपयश्च|

+

वाते सरक्ते सघृतं प्रदेहो गोधूमचूर्णं छगलीपयश्च| <br />

−

नतोत्पलं चन्दनकुष्ठयुक्तं शिरोरुजायां सघृतं प्रदेहः||२३||

+

नतोत्पलं चन्दनकुष्ठयुक्तं शिरोरुजायां सघृतं प्रदेहः||२३||<br />

−

vātē saraktē saghr̥taṁ pradēhō gōdhūmacūrṇaṁ chagalīpayaśca|

+

vātē saraktē saghr̥taṁ pradēhō gōdhūmacūrṇaṁ chagalīpayaśca|<br />

−

natōtpalaṁ candanakuṣṭhayuktaṁ śirōrujāyāṁ saghr̥taṁ pradēhaḥ||23||

+

natōtpalaṁ candanakuṣṭhayuktaṁ śirōrujāyāṁ saghr̥taṁ pradēhaḥ||23|| <br />

−

vAte sarakte saghRutaM pradeho godhUmacUrNaM chagalIpayashca|23|

+

vAte sarakte saghRutaM pradeho godhUmacUrNaM chagalIpayashca|23| <br />

−

natotpalaM candanakuShThayuktaM shirorujAyAM saghRutaM pradehaH||23||

+

natotpalaM candanakuShThayuktaM shirorujAyAM saghRutaM pradehaH||23|| <br />

</div></div>

Line 359: Line 359:

−

प्रपौण्डरीकं सुरदारु कुष्ठं यष्ट्याह्वमेला कमलोत्पले च|

+

प्रपौण्डरीकं सुरदारु कुष्ठं यष्ट्याह्वमेला कमलोत्पले च| <br />

−

शिरोरुजायां सघृतः प्रदेहो लोहैरकापद्मकचोरकैश्च||२४||

+

शिरोरुजायां सघृतः प्रदेहो लोहैरकापद्मकचोरकैश्च||२४||<br />

−

prapauṇḍarīkaṁ suradāru kuṣṭhaṁ yaṣṭyāhvamēlā kamalōtpalē ca|

+

prapauṇḍarīkaṁ suradāru kuṣṭhaṁ yaṣṭyāhvamēlā kamalōtpalē ca| <br />

−

śirōrujāyāṁ saghr̥taḥ pradēhō lōhairakāpadmakacōrakaiśca||24||

+

śirōrujāyāṁ saghr̥taḥ pradēhō lōhairakāpadmakacōrakaiśca||24|| <br />

−

prapauNDarIkaM suradAru kuShThaM yaShTyAhvamelA kamalotpale ca|

+

prapauNDarIkaM suradAru kuShThaM yaShTyAhvamelA kamalotpale ca| <br />

−

shirorujAyAM saghRutaH pradeho lohairakApadmakacorakaishca||24||

+

shirorujAyAM saghRutaH pradeho lohairakApadmakacorakaishca||24|| <br />

</div></div>

Line 375: Line 375:

−

रास्ना हरिद्रे नलदं शताह्वे द्वे देवदारूणि सितोपला च|

+

रास्ना हरिद्रे नलदं शताह्वे द्वे देवदारूणि सितोपला च| <br />

−

जीवन्तिमूलं सघृतं सतैलमालेपनं पार्श्वरुजासु कोष्णम्||२५||

+

जीवन्तिमूलं सघृतं सतैलमालेपनं पार्श्वरुजासु कोष्णम्||२५||<br />

−

rāsnā haridrē naladaṁ śatāhvē dvē dēvadārūṇi sitōpalā ca|

+

rāsnā haridrē naladaṁ śatāhvē dvē dēvadārūṇi sitōpalā ca| <br />

−

jīvantimūlaṁ saghr̥taṁ satailamālēpanaṁ pārśvarujāsu kōṣṇam||25||

+

jīvantimūlaṁ saghr̥taṁ satailamālēpanaṁ pārśvarujāsu kōṣṇam||25||<br />

−

rAsnA haridre naladaM shatAhve dve devadArUNi sitopalA ca|

+

rAsnA haridre naladaM shatAhve dve devadArUNi sitopalA ca| <br />

−

jIvantimUlaM saghRutaM satailamAlepanaM pArshvarujAsu koShNam||25||

+

jIvantimUlaM saghRutaM satailamAlepanaM pArshvarujAsu koShNam||25|| <br />

</div></div>

Line 391: Line 391:

−

शैवालपद्मोत्पलवेत्रतुङ्गप्रपौण्डरीकाण्यमृणाललोध्रम्|

+

शैवालपद्मोत्पलवेत्रतुङ्गप्रपौण्डरीकाण्यमृणाललोध्रम्| <br />

−

प्रियङ्गुकालेयकचन्दनानि निर्वापणः स्यात् सघृतः प्रदेहः||२६||

+

प्रियङ्गुकालेयकचन्दनानि निर्वापणः स्यात् सघृतः प्रदेहः||२६||<br />

−

śaivālapadmōtpalavētratuṅgaprapauṇḍarīkāṇyamr̥ṇālalōdhram|

+

śaivālapadmōtpalavētratuṅgaprapauṇḍarīkāṇyamr̥ṇālalōdhram| <br />

−

priyaṅgukālēyakacandanāni nirvāpaṇaḥ syāt saghr̥taḥ pradēhaḥ||26||

+

priyaṅgukālēyakacandanāni nirvāpaṇaḥ syāt saghr̥taḥ pradēhaḥ||26|| <br />

−

shaivAlapadmotpalavetratu~ggaprapauNDarIkANyamRuNAlalodhram|

+

shaivAlapadmotpalavetratu~ggaprapauNDarIkANyamRuNAlalodhram| <br />

−

priya~ggukAleyakacandanAni nirvApaNaH syAt saghRutaH pradehaH||26||

+

priya~ggukAleyakacandanAni nirvApaNaH syAt saghRutaH pradehaH||26|| <br />

</div></div>

Line 407: Line 407:

−

सितालतावेतसपद्मकानि यष्ट्याह्वमैन्द्री नलिनानि दूर्वा|

+

सितालतावेतसपद्मकानि यष्ट्याह्वमैन्द्री नलिनानि दूर्वा| <br />

−

यवासमूलं कुशकाशयोश्च निर्वापणः स्याज्जलमेरका च||२७||

+

यवासमूलं कुशकाशयोश्च निर्वापणः स्याज्जलमेरका च||२७||<br />

−

sitālatāvētasapadmakāni yaṣṭyāhvamaindrī nalināni dūrvā|

+

sitālatāvētasapadmakāni yaṣṭyāhvamaindrī nalināni dūrvā| <br />

−

yavāsamūlaṁ kuśakāśayōśca nirvāpaṇaḥ syājjalamērakā ca||27||

+

yavāsamūlaṁ kuśakāśayōśca nirvāpaṇaḥ syājjalamērakā ca||27||<br />

−

sitAlatAvetasapadmakAni yaShTyAhvamaindrI nalinAni dUrvA|

+

sitAlatAvetasapadmakAni yaShTyAhvamaindrI nalinAni dUrvA| <br />

−

yavAsamUlaM kushakAshayoshca nirvApaNaH syAjjalamerakA ca||27||

+

yavAsamUlaM kushakAshayoshca nirvApaNaH syAjjalamerakA ca||27|| <br />

</div></div>

Line 423: Line 423:

−

शैलेयमेलागुरुणी सकुष्ठे चण्डा नतं त्वक् सुरदारु रास्ना|

+

शैलेयमेलागुरुणी सकुष्ठे चण्डा नतं त्वक् सुरदारु रास्ना| <br />

−

शीतं निहन्यादचिरात् प्रदेहो विषं शिरीषस्तु ससिन्धुवारः||२८||

+

शीतं निहन्यादचिरात् प्रदेहो विषं शिरीषस्तु ससिन्धुवारः||२८||<br />

−

śailēyamēlāguruṇī sakuṣṭhē caṇḍā nataṁ tvak suradāru rāsnā|

+

śailēyamēlāguruṇī sakuṣṭhē caṇḍā nataṁ tvak suradāru rāsnā| <br />

−

śītaṁ nihanyādacirāt pradēhō viṣaṁ śirīṣastu sasindhuvāraḥ||28||

+

śītaṁ nihanyādacirāt pradēhō viṣaṁ śirīṣastu sasindhuvāraḥ||28|| <br />

−

shaileyamelAguruNI sakuShThe caNDA nataM tvak suradAru rAsnA|

+

shaileyamelAguruNI sakuShThe caNDA nataM tvak suradAru rAsnA| <br />

−

shItaM nihanyAdacirAt pradeho viShaM shirIShastu sasindhuvAraH||28||

+

shItaM nihanyAdacirAt pradeho viShaM shirIShastu sasindhuvAraH||28|| <br />

</div></div>

Line 439: Line 439:

−

शिरीषलामज्जकहेमलोध्रैस्त्वग्दोषसंस्वेदहरः प्रघर्षः|

+

शिरीषलामज्जकहेमलोध्रैस्त्वग्दोषसंस्वेदहरः प्रघर्षः| <br />

−

पत्राम्बुलोध्राभयचन्दनानि शरीरदौर्गन्ध्यहरः प्रदेहः||२९||

+

पत्राम्बुलोध्राभयचन्दनानि शरीरदौर्गन्ध्यहरः प्रदेहः||२९||<br />

−

śirīṣalāmajjakahēmalōdhraistvagdōṣasaṁsvēdaharaḥ pragharṣaḥ|

+

śirīṣalāmajjakahēmalōdhraistvagdōṣasaṁsvēdaharaḥ pragharṣaḥ| <br />

−

patrāmbulōdhrābhayacandanāni śarīradaurgandhyaharaḥ pradēhaḥ||29||

+

patrāmbulōdhrābhayacandanāni śarīradaurgandhyaharaḥ pradēhaḥ||29||<br />

−

shirIShalAmajjakahemalodhraistvagdoShasaMsvedaharaH pragharShaH|

+

shirIShalAmajjakahemalodhraistvagdoShasaMsvedaharaH pragharShaH| <br />

−

patrAmbulodhrAbhayacandanAni sharIradaurgandhyaharaH pradehaH||29||

+

patrAmbulodhrAbhayacandanAni sharIradaurgandhyaharaH pradehaH||29|| <br />

</div></div>

Line 455: Line 455:

−

तत्र श्लोकः-

+

तत्र श्लोकः- <br />

−

इहात्रिजः सिद्धतमानुवाच द्वात्रिंशतं सिद्धमहर्षिपूज्यः|

+

इहात्रिजः सिद्धतमानुवाच द्वात्रिंशतं सिद्धमहर्षिपूज्यः| <br />

−

चूर्णप्रदेहान् विविधामयघ्नानारग्वधीये जगतो हितार्थम्||३०||

+

चूर्णप्रदेहान् विविधामयघ्नानारग्वधीये जगतो हितार्थम्||३०||<br />

−

tatra ślōkaḥ-

+

tatra ślōkaḥ- <br />

−

ihātrijaḥ siddhatamānuvāca dvātriṁśataṁ siddhamaharṣipūjyaḥ|

+

ihātrijaḥ siddhatamānuvāca dvātriṁśataṁ siddhamaharṣipūjyaḥ| <br />

−

cūrṇapradēhān vividhāmayaghnānāragvadhīyē jagatō hitārtham||30||

+

cūrṇapradēhān vividhāmayaghnānāragvadhīyē jagatō hitārtham||30|| <br />

−

tatra shlokaH-

+

tatra shlokaH- <br />

−

ihAtrijaH siddhatamAnuvAca dvAtriMshataM siddhamaharShipUjyaH|

+

ihAtrijaH siddhatamAnuvAca dvAtriMshataM siddhamaharShipUjyaH| <br />

−

cUrNapradehAn vividhAmayaghnAnAragvadhIye jagato hitArtham||30||

+

cUrNapradehAn vividhAmayaghnAnAragvadhIye jagato hitArtham||30|| <br />

</div></div>

Agnivesha

Administrators, Editors, Bots, Bureaucrats, Charaksamhita, Moderators (CommentStreams), Interface administrators, Administrators

10,235

edits

Changes

Aragvadhiya Adhyaya (view source)

Revision as of 09:45, 20 December 2019

Navigation menu

Search