9,091
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Line 354:
Line 354: + + + + + + + − + + + + + + + + +
Vidhishonitiya Adhyaya (view source)
Revision as of 08:21, 14 December 2018
, 08:21, 14 December 2018→Causative factors and pathogenesis of mada (intoxication), murchcha (syncope) and sanyasa(coma)
यदा तु रक्तवाहीनि रससञ्ज्ञावहानि च|
यदा तु रक्तवाहीनि रससञ्ज्ञावहानि च|
पृथक् पृथक् समस्ता वा स्रोतांसि कुपिता मलाः||२५||
पृथक् पृथक् समस्ता वा स्रोतांसि कुपिता मलाः||२५||
मलिनाहारशीलस्य रजोमोहावृतात्मनः|
मलिनाहारशीलस्य रजोमोहावृतात्मनः|
प्रतिहत्यावतिष्ठन्ते जायन्ते व्याधयस्तदा||२६||
प्रतिहत्यावतिष्ठन्ते जायन्ते व्याधयस्तदा||२६||
मदमूर्च्छायसन्न्यासास्तेषां विद्याद्विचक्षणः|
मदमूर्च्छायसन्न्यासास्तेषां विद्याद्विचक्षणः|
यथोत्तरं बलाधिक्यं हेतुलिङ्गोपशान्तिषु||२७||
यथोत्तरं बलाधिक्यं हेतुलिङ्गोपशान्तिषु||२७||
दुर्बलं चेतसः स्थानं यदा वायुः प्रपद्यते|
दुर्बलं चेतसः स्थानं यदा वायुः प्रपद्यते|
मनो विक्षोभयञ्जन्तोः सञ्ज्ञां सम्मोहयेत्तदा||२८||
मनो विक्षोभयञ्जन्तोः सञ्ज्ञां सम्मोहयेत्तदा||२८||
पित्तमेवं कफश्चैवं मनो विक्षोभयन्नृणाम्|
पित्तमेवं कफश्चैवं मनो विक्षोभयन्नृणाम्|
सञ्ज्ञां नयत्याकुलतां विशेषश्चात्र वक्ष्यते||२९||
सञ्ज्ञां नयत्याकुलतां विशेषश्चात्र वक्ष्यते||२९||
yadā tu raktavāhīni rasasañjñāvahāni ca|
yadā tu raktavāhīni rasasañjñāvahāni ca|
pr̥thak pr̥thak samastā vā srōtāṁsi kupitā malāḥ||25||
pr̥thak pr̥thak samastā vā srōtāṁsi kupitā malāḥ||25||
malināhāraśīlasya rajōmōhāvr̥tātmanaḥ|
malināhāraśīlasya rajōmōhāvr̥tātmanaḥ|
pratihatyāvatiṣṭhantē jāyantē vyādhayastadā||26||
pratihatyāvatiṣṭhantē jāyantē vyādhayastadā||26||
madamūrcchāyasannyāsāstēṣāṁ vidyādvicakṣaṇaḥ|
madamūrcchāyasannyāsāstēṣāṁ vidyādvicakṣaṇaḥ|
yathōttaraṁ balādhikyaṁ hētuliṅgōpaśāntiṣu||27||
yathōttaraṁ balādhikyaṁ hētuliṅgōpaśāntiṣu||27||
durbalaṁ cētasaḥ sthānaṁ yadā vāyuḥ prapadyatē|
durbalaṁ cētasaḥ sthānaṁ yadā vāyuḥ prapadyatē|
manō vikṣōbhayañjantōḥ sañjñāṁ sammōhayēttadā||28||
manō vikṣōbhayañjantōḥ sañjñāṁ sammōhayēttadā||28||
pittamēvaṁ kaphaścaivaṁ manō vikṣōbhayannr̥ṇām|
pittamēvaṁ kaphaścaivaṁ manō vikṣōbhayannr̥ṇām|
sañjñāṁ nayatyākulatāṁ viśēṣaścātra vakṣyatē||29||
sañjñāṁ nayatyākulatāṁ viśēṣaścātra vakṣyatē||29||
yadA tu raktavAhIni rasasa~jj~jAvahAni ca|
yadA tu raktavAhIni rasasa~jj~jAvahAni ca|
pRuthak pRuthak samastA vA srotAMsi kupitA malAH||25||
pRuthak pRuthak samastA vA srotAMsi kupitA malAH||25||
malinAhArashIlasya rajomohAvRutAtmanaH|
malinAhArashIlasya rajomohAvRutAtmanaH|
pratihatyAvatiShThante jAyante vyAdhayastadA||26||
pratihatyAvatiShThante jAyante vyAdhayastadA||26||
madamUrcchAyasannyAsAsteShAM vidyAdvicakShaNaH|
madamUrcchAyasannyAsAsteShAM vidyAdvicakShaNaH|
yathottaraM balAdhikyaM hetuli~ggopashAntiShu||27||
yathottaraM balAdhikyaM hetuli~ggopashAntiShu||27||
durbalaM cetasaH sthAnaM yadA vAyuH prapadyate|
durbalaM cetasaH sthAnaM yadA vAyuH prapadyate|
mano vikShobhaya~jjantoH sa~jj~jAM sammohayettadA||28||
mano vikShobhaya~jjantoH sa~jj~jAM sammohayettadA||28||
pittamevaM kaphashcaivaM mano vikShobhayannRuNAm|
pittamevaM kaphashcaivaM mano vikShobhayannRuNAm|
sa~jj~jAM nayatyAkulatAM visheShashcAtra vakShyate||29||
sa~jj~jAM nayatyAkulatAM visheShashcAtra vakShyate||29||
<div style="text-align:justify;">
<div style="text-align:justify;">