9,091
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Line 1,671:
Line 1,671: + + + + + + + + + + + + + + Line 1,717:
Line 1,731: + + + + + + + + + + + + + Line 1,759:
Line 1,786: − + + + + + + + + + + + + + + +
→Abhishangaja, abhishapaja and abhicharaja jwara
सोऽभिषङ्गाज्वरो ज्ञेयो यश्च भूताभिषङ्गजः|
सोऽभिषङ्गाज्वरो ज्ञेयो यश्च भूताभिषङ्गजः|
कामशोकभयाद्वायुः, क्रोधात् पित्तं, त्रयो मलाः||११५||
कामशोकभयाद्वायुः, क्रोधात् पित्तं, त्रयो मलाः||११५||
भूताभिषङ्गात् कुप्यन्ति भूतसामान्यलक्षणाः|
भूताभिषङ्गात् कुप्यन्ति भूतसामान्यलक्षणाः|
भूताधिकारे व्याख्यातं तदष्टविधलक्षणम्||११६||
भूताधिकारे व्याख्यातं तदष्टविधलक्षणम्||११६||
विषवृक्षानिलस्पर्शात्तथाऽन्यैर्विषसम्भवैः|
विषवृक्षानिलस्पर्शात्तथाऽन्यैर्विषसम्भवैः|
अभिषक्तस्य चाप्याहुर्ज्वरमेकेऽभिषङ्गजम्||११७||
अभिषक्तस्य चाप्याहुर्ज्वरमेकेऽभिषङ्गजम्||११७||
चिकित्सया विषघ्न्यैव स शमं लभते नरः|
चिकित्सया विषघ्न्यैव स शमं लभते नरः|
अभिचाराभिशापाभ्यां सिद्धानां यः प्रवर्तते||११८||
अभिचाराभिशापाभ्यां सिद्धानां यः प्रवर्तते||११८||
सन्निपातज्वरो घोरः स विज्ञेयः सुदुःसहः|
सन्निपातज्वरो घोरः स विज्ञेयः सुदुःसहः|
सन्निपातज्वरस्योक्तं लिङ्गं यत्तस्य तत् स्मृतम्||११९||
सन्निपातज्वरस्योक्तं लिङ्गं यत्तस्य तत् स्मृतम्||११९||
चित्तोन्द्रियशरीराणामर्तयोऽन्याश्च नैकशः|
चित्तोन्द्रियशरीराणामर्तयोऽन्याश्च नैकशः|
प्रयोगं त्वभिचारस्य दृष्ट्वा शापस्य चैव हि||१२०||
प्रयोगं त्वभिचारस्य दृष्ट्वा शापस्य चैव हि||१२०||
स्वयं श्रुत्वाऽनुमानेन लक्ष्यते प्रशमेन वा|
स्वयं श्रुत्वाऽनुमानेन लक्ष्यते प्रशमेन वा|
वैविध्यादभिचारस्य शापस्य च तदात्मके||१२१||
वैविध्यादभिचारस्य शापस्य च तदात्मके||१२१||
यथाकर्मप्रयोगेण लक्षणं स्यात् पृथग्विधम्|
यथाकर्मप्रयोगेण लक्षणं स्यात् पृथग्विधम्|
ध्याननिःश्वासबहुलं लिङ्गं कामज्वरे स्मृतम्||१२२||
ध्याननिःश्वासबहुलं लिङ्गं कामज्वरे स्मृतम्||१२२||
शोकजे बाष्पबहुलं त्रासप्रायं भयज्वरे|
शोकजे बाष्पबहुलं त्रासप्रायं भयज्वरे|
क्रोधजे बहुसंरम्भं भूतावेशे त्वमानुषम्||१२३||
क्रोधजे बहुसंरम्भं भूतावेशे त्वमानुषम्||१२३||
मूर्च्छामोहमदग्लानिभूयिष्ठं विषसम्भवे|
मूर्च्छामोहमदग्लानिभूयिष्ठं विषसम्भवे|
केषाञ्चिदेषां लिङ्गानां सन्तापो जायते पुरः||१२४||
केषाञ्चिदेषां लिङ्गानां सन्तापो जायते पुरः||१२४||
पश्चात्तुल्यं तु केषाञ्चिदेषु कामज्वरादिषु|
पश्चात्तुल्यं तु केषाञ्चिदेषु कामज्वरादिषु|
कामादिजानामुद्दिष्टं ज्वराणां यद्विशेषणम्||१२५||
कामादिजानामुद्दिष्टं ज्वराणां यद्विशेषणम्||१२५||
कामादिजानां रोगाणामन्येषामपि तत् स्मृतम्|
कामादिजानां रोगाणामन्येषामपि तत् स्मृतम्|
मनस्यभिहते पूर्वं कामाद्यैर्न तथा बलम्||१२६||
मनस्यभिहते पूर्वं कामाद्यैर्न तथा बलम्||१२६||
ज्वरः प्राप्नोति वाताद्यैर्देहो यावन्न दूष्यति|
ज्वरः प्राप्नोति वाताद्यैर्देहो यावन्न दूष्यति|
देहे चाभिह(द्रु)ते पूर्वं वाताद्यैर्न तथा बलम्||१२७||
देहे चाभिह(द्रु)ते पूर्वं वाताद्यैर्न तथा बलम्||१२७||
ज्वरः प्राप्नोति कामाद्यैर्मनो यावन्न दूष्यति|
ज्वरः प्राप्नोति कामाद्यैर्मनो यावन्न दूष्यति|
ते पूर्वं केवलाः पश्चान्निजैर्व्यामिश्रलक्षणाः||१२८||
ते पूर्वं केवलाः पश्चान्निजैर्व्यामिश्रलक्षणाः||१२८||
sō'bhiṣaṅgājvarō jñēyō yaśca bhūtābhiṣaṅgajaḥ|
sō'bhiṣaṅgājvarō jñēyō yaśca bhūtābhiṣaṅgajaḥ|
kāmaśōkabhayādvāyuḥ, krōdhāt pittaṁ, trayō malāḥ||115||
kāmaśōkabhayādvāyuḥ, krōdhāt pittaṁ, trayō malāḥ||115||
bhūtābhiṣaṅgāt kupyanti bhūtasāmānyalakṣaṇāḥ|
bhūtābhiṣaṅgāt kupyanti bhūtasāmānyalakṣaṇāḥ|
bhūtādhikārē vyākhyātaṁ tadaṣṭavidhalakṣaṇam||116||
bhūtādhikārē vyākhyātaṁ tadaṣṭavidhalakṣaṇam||116||
viṣavr̥kṣānilasparśāttathā'nyairviṣasambhavaiḥ|
viṣavr̥kṣānilasparśāttathā'nyairviṣasambhavaiḥ|
abhiṣaktasya cāpyāhurjvaramēkē'bhiṣaṅgajam||117||
abhiṣaktasya cāpyāhurjvaramēkē'bhiṣaṅgajam||117||
cikitsayā viṣaghnyaiva sa śamaṁ labhatē naraḥ|
cikitsayā viṣaghnyaiva sa śamaṁ labhatē naraḥ|
abhicārābhiśāpābhyāṁ siddhānāṁ yaḥ pravartatē||118||
abhicārābhiśāpābhyāṁ siddhānāṁ yaḥ pravartatē||118||
sannipātajvarō ghōraḥ sa vijñēyaḥ suduḥsahaḥ|
sannipātajvarō ghōraḥ sa vijñēyaḥ suduḥsahaḥ|
sannipātajvarasyōktaṁ liṅgaṁ yattasya tat smr̥tam||119||
sannipātajvarasyōktaṁ liṅgaṁ yattasya tat smr̥tam||119||
cittōndriyaśarīrāṇāmartayō'nyāśca naikaśaḥ|
cittōndriyaśarīrāṇāmartayō'nyāśca naikaśaḥ|
prayōgaṁ tvabhicārasya dr̥ṣṭvā śāpasya caiva hi||120||
prayōgaṁ tvabhicārasya dr̥ṣṭvā śāpasya caiva hi||120||
svayaṁ śrutvā'numānēna lakṣyatē praśamēna vā|
svayaṁ śrutvā'numānēna lakṣyatē praśamēna vā|
vaividhyādabhicārasya śāpasya ca tadātmakē||121||
vaividhyādabhicārasya śāpasya ca tadātmakē||121||
yathākarmaprayōgēṇa lakṣaṇaṁ syāt pr̥thagvidham|
yathākarmaprayōgēṇa lakṣaṇaṁ syāt pr̥thagvidham|
dhyānaniḥśvāsabahulaṁ liṅgaṁ kāmajvarē smr̥tam||122||
dhyānaniḥśvāsabahulaṁ liṅgaṁ kāmajvarē smr̥tam||122||
śōkajē bāṣpabahulaṁ trāsaprāyaṁ bhayajvarē|
śōkajē bāṣpabahulaṁ trāsaprāyaṁ bhayajvarē|
krōdhajē bahusaṁrambhaṁ bhūtāvēśē tvamānuṣam||123||
krōdhajē bahusaṁrambhaṁ bhūtāvēśē tvamānuṣam||123||
mūrcchāmōhamadaglānibhūyiṣṭhaṁ viṣasambhavē|
mūrcchāmōhamadaglānibhūyiṣṭhaṁ viṣasambhavē|
kēṣāñcidēṣāṁ liṅgānāṁ santāpō jāyatē puraḥ||124||
kēṣāñcidēṣāṁ liṅgānāṁ santāpō jāyatē puraḥ||124||
paścāttulyaṁ tu kēṣāñcidēṣu kāmajvarādiṣu|
paścāttulyaṁ tu kēṣāñcidēṣu kāmajvarādiṣu|
kāmādijānāmuddiṣṭaṁ jvarāṇāṁ yadviśēṣaṇam||125||
kāmādijānāmuddiṣṭaṁ jvarāṇāṁ yadviśēṣaṇam||125||
kāmādijānāṁ rōgāṇāmanyēṣāmapi tat smr̥tam|
kāmādijānāṁ rōgāṇāmanyēṣāmapi tat smr̥tam|
manasyabhihatē pūrvaṁ kāmādyairna tathā balam||126||
manasyabhihatē pūrvaṁ kāmādyairna tathā balam||126||
jvaraḥ prāpnōti vātādyairdēhō yāvanna dūṣyati|
jvaraḥ prāpnōti vātādyairdēhō yāvanna dūṣyati|
dēhē cābhiha(dru)tē pūrvaṁ vātādyairna tathā balam||127||
dēhē cābhiha(dru)tē pūrvaṁ vātādyairna tathā balam||127||
kAmashokabhayakrodhairabhiShaktasya yo jvaraH||114||
kAmashokabhayakrodhairabhiShaktasya yo jvaraH||114||
so~abhiSha~ggAjvaro j~jeyo yashca bhUtAbhiSha~ggajaH|
so~abhiSha~ggAjvaro j~jeyo yashca bhUtAbhiSha~ggajaH|
kAmashokabhayAdvAyuH, krodhAt pittaM, trayo malAH||115||
kAmashokabhayAdvAyuH, krodhAt pittaM, trayo malAH||115||
bhUtAbhiSha~ggAt kupyanti bhUtasAmAnyalakShaNAH|
bhUtAbhiSha~ggAt kupyanti bhUtasAmAnyalakShaNAH|
bhUtAdhikAre vyAkhyAtaM tadaShTavidhalakShaNam||116||
bhUtAdhikAre vyAkhyAtaM tadaShTavidhalakShaNam||116||
viShavRukShAnilasparshAttathA~anyairviShasambhavaiH|
viShavRukShAnilasparshAttathA~anyairviShasambhavaiH|
abhiShaktasya cApyAhurjvarameke~abhiSha~ggajam||117||
abhiShaktasya cApyAhurjvarameke~abhiSha~ggajam||117||
cikitsayA viShaghnyaiva sa shamaM labhate naraH|
cikitsayA viShaghnyaiva sa shamaM labhate naraH|
abhicArAbhishApAbhyAM siddhAnAM yaH pravartate||118||
abhicArAbhishApAbhyAM siddhAnAM yaH pravartate||118||
sannipAtajvaro ghoraH sa vij~jeyaH suduHsahaH|
sannipAtajvaro ghoraH sa vij~jeyaH suduHsahaH|
sannipAtajvarasyoktaM li~ggaM yattasya tat smRutam||119||
sannipAtajvarasyoktaM li~ggaM yattasya tat smRutam||119||
cittondriyasharIrANAmartayo~anyAshca naikashaH|
cittondriyasharIrANAmartayo~anyAshca naikashaH|
prayogaM tvabhicArasya dRuShTvA shApasya caiva hi||120||
prayogaM tvabhicArasya dRuShTvA shApasya caiva hi||120||
svayaM shrutvA~anumAnena lakShyate prashamena vA|
svayaM shrutvA~anumAnena lakShyate prashamena vA|
vaividhyAdabhicArasya shApasya ca tadAtmake||121||
vaividhyAdabhicArasya shApasya ca tadAtmake||121||
yathAkarmaprayogeNa lakShaNaM syAt pRuthagvidham|
yathAkarmaprayogeNa lakShaNaM syAt pRuthagvidham|
dhyAnaniHshvAsabahulaM li~ggaM kAmajvare smRutam||122||
dhyAnaniHshvAsabahulaM li~ggaM kAmajvare smRutam||122||
shokaje bAShpabahulaM trAsaprAyaM bhayajvare|
shokaje bAShpabahulaM trAsaprAyaM bhayajvare|
krodhaje bahusaMrambhaM bhUtAveshe tvamAnuSham||123||
krodhaje bahusaMrambhaM bhUtAveshe tvamAnuSham||123||
mUrcchAmohamadaglAnibhUyiShThaM viShasambhave|
mUrcchAmohamadaglAnibhUyiShThaM viShasambhave|
keShA~jcideShAM li~ggAnAM santApo jAyate puraH||124||
keShA~jcideShAM li~ggAnAM santApo jAyate puraH||124||
pashcAttulyaM tu keShA~jcideShu kAmajvarAdiShu|
pashcAttulyaM tu keShA~jcideShu kAmajvarAdiShu|
kAmAdijAnAmuddiShTaM jvarANAM yadvisheShaNam||125||
kAmAdijAnAmuddiShTaM jvarANAM yadvisheShaNam||125||
kAmAdijAnAM rogANAmanyeShAmapi tat smRutam|
kAmAdijAnAM rogANAmanyeShAmapi tat smRutam|
manasyabhihate pUrvaM kAmAdyairna tathA balam||126||
manasyabhihate pUrvaM kAmAdyairna tathA balam||126||
jvaraH prApnoti vAtAdyairdeho yAvanna dUShyati|
jvaraH prApnoti vAtAdyairdeho yAvanna dUShyati|
dehe cAbhiha(dru)te pUrvaM vAtAdyairna tathA balam||127||
dehe cAbhiha(dru)te pUrvaM vAtAdyairna tathA balam||127||
jvaraH prApnoti kAmAdyairmano yAvanna dUShyati|
jvaraH prApnoti kAmAdyairmano yAvanna dUShyati|
tē pūrvaṁ kēvalāḥ paścānnijairvyāmiśralakṣaṇāḥ||128||
tē pūrvaṁ kēvalāḥ paścānnijairvyāmiśralakṣaṇāḥ||128||