Line 706: |
Line 706: |
| एर्वारुबीजंत्रपुषात्कुसुम्भात्सकुङ्कुमःस्याद्वृषकश्चपेयः| | | एर्वारुबीजंत्रपुषात्कुसुम्भात्सकुङ्कुमःस्याद्वृषकश्चपेयः| |
| द्राक्षारसेनाश्मरिशर्करासुसर्वेषुकृच्छ्रेषुप्रशस्तएषः||५२|| | | द्राक्षारसेनाश्मरिशर्करासुसर्वेषुकृच्छ्रेषुप्रशस्तएषः||५२|| |
| + | |
| एर्वारुबीजंमधुकंसदारुपैत्तेपिबेत्तण्डुलधावनेन| | | एर्वारुबीजंमधुकंसदारुपैत्तेपिबेत्तण्डुलधावनेन| |
| दार्वींतथैवामलकीरसेनसमाक्षिकांपित्तकृतेतुकृच्छ्रे||५३|| | | दार्वींतथैवामलकीरसेनसमाक्षिकांपित्तकृतेतुकृच्छ्रे||५३|| |
| + | |
| ērvārubījaṁ trapuṣāt kusumbhāt sakuṅkumaḥ syādvr̥ṣakaśca pēyaḥ| | | ērvārubījaṁ trapuṣāt kusumbhāt sakuṅkumaḥ syādvr̥ṣakaśca pēyaḥ| |
| drākṣārasēnāśmariśarkarāsu sarvēṣu kr̥cchrēṣu praśasta ēṣaḥ||52|| | | drākṣārasēnāśmariśarkarāsu sarvēṣu kr̥cchrēṣu praśasta ēṣaḥ||52|| |
| + | |
| ērvārubījaṁ madhukaṁ sadāru paittē pibēttaṇḍuladhāvanēna| | | ērvārubījaṁ madhukaṁ sadāru paittē pibēttaṇḍuladhāvanēna| |
| dārvīṁ tathaivāmalakīrasēna samākṣikāṁ pittakr̥tē tu kr̥cchrē||53|| | | dārvīṁ tathaivāmalakīrasēna samākṣikāṁ pittakr̥tē tu kr̥cchrē||53|| |
| + | |
| ervArubIjaM trapuShAt kusumbhAt saku~gkumaH syAdvRuShakashca peyaH | | | ervArubIjaM trapuShAt kusumbhAt saku~gkumaH syAdvRuShakashca peyaH | |
| drAkShArasenAshmarisharkarAsu sarveShu kRucchreShu prashasta eShaH ||52|| | | drAkShArasenAshmarisharkarAsu sarveShu kRucchreShu prashasta eShaH ||52|| |
| + | |
| ervArubIjaM madhukaM sadAru paitte pibettaNDuladhAvanena | | | ervArubIjaM madhukaM sadAru paitte pibettaNDuladhAvanena | |
| dArvIM tathaivAmalakIrasena samAkShikAM pittakRute tu kRucchre ||53|| | | dArvIM tathaivAmalakIrasena samAkShikAM pittakRute tu kRucchre ||53|| |
− | 1.The seeds of ervaruka- utilissimus (Roxb.), trapusa- Cucumis sativus Linn and kusumbha along with kumkuma- Carthamus tinctorius Linn and vasa- adhatoda vasaka Nees mixed with grape juice(drasha rasa)- Vitis vinifera Linn drink is prepared out of these ingredients which is extremely beneficial in ashmari (urinary calculus), sharkara (graveluria) and all types of dysuria. [52]
| + | |
− | 2.Drink prepared out of seeds of ervaruka- utilissimus (Roxb.), madhuka- Madhuca indica, devadaru- Cedrus deodara Loud should be taken along with tandulodaka (rice washed water)
| + | #The seeds of ''ervaruka''- utilissimus (Roxb.), ''trapusa''- Cucumis sativus Linn and ''kusumbha'' along with ''kumkuma''- Carthamus tinctorius Linn and ''vasa- adhatoda vasaka'' Nees mixed with grape juice(''drasha rasa'')- Vitis vinifera Linn drink is prepared out of these ingredients which is extremely beneficial in ''ashmari'' (urinary calculus), ''sharkara'' (graveluria) and all types of dysuria. [52] |
− | 3. Drink prepared out of daruharidra-Berberis vulgaris L, juice of amalaki-Emblica officinalis Gaertn mixed with honey is helpful in paittika mutra kruccra.[53]
| + | #Drink prepared out of seeds of ''ervaruka''- utilissimus (Roxb.), ''madhuka''- Madhuca indica, ''devadaru''- Cedrus deodara Loud should be taken along with ''tandulodaka'' (rice washed water) |
− | Treatment of kaphaja type of dysuria: | + | #Drink prepared out of ''daruharidra''-Berberis vulgaris L, juice of ''amalaki''-Emblica officinalis Gaertn mixed with honey is helpful in ''paittika mutra kruccra''.[53] |
| + | |
| + | ==== Treatment of ''kaphaja'' type of dysuria ==== |
| + | |
| क्षारोष्णतीक्ष्णौषधमन्नपानंस्वेदोयवान्नंवमनंनिरूहाः| | | क्षारोष्णतीक्ष्णौषधमन्नपानंस्वेदोयवान्नंवमनंनिरूहाः| |
| तक्रंसतिक्तौषधसिद्धतैलमभ्यङ्गपानंकफमूत्रकृच्छ्रे||५४|| | | तक्रंसतिक्तौषधसिद्धतैलमभ्यङ्गपानंकफमूत्रकृच्छ्रे||५४|| |
| + | |
| व्योषंश्वदंष्ट्रात्रुटिसारसास्थिकोलप्रमाणंमधुमूत्रयुक्तम्| | | व्योषंश्वदंष्ट्रात्रुटिसारसास्थिकोलप्रमाणंमधुमूत्रयुक्तम्| |
| पिबेत्त्रुटिंक्षौद्रयुतांकदल्यारसेनकैडर्यरसेनवाऽपि||५५|| | | पिबेत्त्रुटिंक्षौद्रयुतांकदल्यारसेनकैडर्यरसेनवाऽपि||५५|| |
| + | |
| तक्रेणयुक्तंशितिवारकस्यबीजंपिबेत्कृच्छ्रविनाशहेतोः| | | तक्रेणयुक्तंशितिवारकस्यबीजंपिबेत्कृच्छ्रविनाशहेतोः| |
| पिबेत्तथातण्डुलधावनेनप्रवालचूर्णंकफमूत्रकृच्छ्रे||५६|| | | पिबेत्तथातण्डुलधावनेनप्रवालचूर्णंकफमूत्रकृच्छ्रे||५६|| |
| + | |
| सप्तच्छदारग्वधकेबुकैलाधवंकरञ्जंकुटजंगुडूचीम्| | | सप्तच्छदारग्वधकेबुकैलाधवंकरञ्जंकुटजंगुडूचीम्| |
| पक्त्वाजलेतेनपिबेद्यवागूंसिद्धंकषायंमधुसंयुतंवा||५७|| | | पक्त्वाजलेतेनपिबेद्यवागूंसिद्धंकषायंमधुसंयुतंवा||५७|| |
Line 731: |
Line 742: |
| kṣārōṣṇatīkṣṇauṣadhamannapānaṁ svēdō yavānnaṁ vamanaṁ nirūhāḥ| | | kṣārōṣṇatīkṣṇauṣadhamannapānaṁ svēdō yavānnaṁ vamanaṁ nirūhāḥ| |
| takraṁ satiktauṣadhasiddhatailamabhyaṅgapānaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||54|| | | takraṁ satiktauṣadhasiddhatailamabhyaṅgapānaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||54|| |
| + | |
| vyōṣaṁ śvadaṁṣṭrātruṭisārasāsthi kōlapramāṇaṁ madhumūtrayuktam| | | vyōṣaṁ śvadaṁṣṭrātruṭisārasāsthi kōlapramāṇaṁ madhumūtrayuktam| |
| pibēttruṭiṁ kṣaudrayutāṁ kadalyā rasēna kaiḍaryarasēna vā'pi||55|| | | pibēttruṭiṁ kṣaudrayutāṁ kadalyā rasēna kaiḍaryarasēna vā'pi||55|| |
| + | |
| takrēṇa yuktaṁ śitivārakasya bījaṁ pibēt kr̥cchravināśahētōḥ| | | takrēṇa yuktaṁ śitivārakasya bījaṁ pibēt kr̥cchravināśahētōḥ| |
| pibēttathā taṇḍuladhāvanēna pravālacūrṇaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||56|| | | pibēttathā taṇḍuladhāvanēna pravālacūrṇaṁ kaphamūtrakr̥cchrē||56|| |
| + | |
| saptacchadāragvadhakēbukailādhavaṁ karañjaṁ kuṭajaṁ guḍūcīm| | | saptacchadāragvadhakēbukailādhavaṁ karañjaṁ kuṭajaṁ guḍūcīm| |
| paktvā jalē tēna pibēdyavāgūṁ siddhaṁ kaṣāyaṁ madhusaṁyutaṁ vā||57|| | | paktvā jalē tēna pibēdyavāgūṁ siddhaṁ kaṣāyaṁ madhusaṁyutaṁ vā||57|| |
| + | |
| kShAroShNatIkShNauShadhamannapAnaM svedo yavAnnaM vamanaM nirUhAH | | | kShAroShNatIkShNauShadhamannapAnaM svedo yavAnnaM vamanaM nirUhAH | |
| takraM satiktauShadhasiddhatailamabhya~ggapAnaM kaphamUtrakRucchre ||54|| | | takraM satiktauShadhasiddhatailamabhya~ggapAnaM kaphamUtrakRucchre ||54|| |
| + | |
| vyoShaM shvadaMShTrAtruTisArasAsthi kolapramANaM madhumUtrayuktam | | | vyoShaM shvadaMShTrAtruTisArasAsthi kolapramANaM madhumUtrayuktam | |
| pibettruTiM kShaudrayutAM kadalyA rasena kaiDaryarasena vA~api ||55|| | | pibettruTiM kShaudrayutAM kadalyA rasena kaiDaryarasena vA~api ||55|| |
| + | |
| takreNa yuktaM shitivArakasya bIjaM pibet kRucchravinAshahetoH | | | takreNa yuktaM shitivArakasya bIjaM pibet kRucchravinAshahetoH | |
| pibettathA taNDuladhAvanena pravAlacUrNaM kaphamUtrakRucchre ||56|| | | pibettathA taNDuladhAvanena pravAlacUrNaM kaphamUtrakRucchre ||56|| |
| + | |
| saptacchadAragvadhakebukailAdhavaM kara~jjaM kuTajaM guDUcIm | | | saptacchadAragvadhakebukailAdhavaM kara~jjaM kuTajaM guDUcIm | |
| paktvA jale tena pibedyavAgUM siddhaM kaShAyaM madhusaMyutaM vA ||57|| | | paktvA jale tena pibedyavAgUM siddhaM kaShAyaM madhusaMyutaM vA ||57|| |
− | In kaphaja dysuria the following remedies are useful. | + | |
| + | In ''kaphaja'' dysuria the following remedies are useful: |
| 1. Alkaline, hot and sharp medicine and diet | | 1. Alkaline, hot and sharp medicine and diet |
| 2. Sudation (Hot fomentation therapies) | | 2. Sudation (Hot fomentation therapies) |
Line 753: |
Line 772: |
| 6. Buttermilk | | 6. Buttermilk |
| 7. Medicated oil prepared by bitter drugs is used for both massages as well as oral intake. [54] | | 7. Medicated oil prepared by bitter drugs is used for both massages as well as oral intake. [54] |
− | The following recipies are useful in kaphaja type of dysuria | + | |
| + | The following recipies are useful in kaphaja type of dysuria: |
| | | |
| 1. Trikatu (sunthi, maricha- Piper nigrum Linn, pippali- Piper longum Linn), goksura- Tribulus terrestris Linn, truti (smaller cardamom)- Elettaria cardamomum Maton and bone of cranes(sarasa) to be taken in kola pramana along with honey and cows urine | | 1. Trikatu (sunthi, maricha- Piper nigrum Linn, pippali- Piper longum Linn), goksura- Tribulus terrestris Linn, truti (smaller cardamom)- Elettaria cardamomum Maton and bone of cranes(sarasa) to be taken in kola pramana along with honey and cows urine |