Line 190: |
Line 190: |
| Fig. 3a Maṇḍala resembling with lepromatous leprosy | | Fig. 3a Maṇḍala resembling with lepromatous leprosy |
| | | |
− | R̥ṣyajihvā kuṣṭha: | + | ===== 4.R̥ṣyajihvā kuṣṭha ===== |
| + | |
| कर्कशं रक्तपर्यन्तमन्तः श्यावं सवेदनम्| | | कर्कशं रक्तपर्यन्तमन्तः श्यावं सवेदनम्| |
| यदृष्यजिह्वासंस्थानमृष्यजिह्वं तदुच्यते||१७|| | | यदृष्यजिह्वासंस्थानमृष्यजिह्वं तदुच्यते||१७|| |
Line 206: |
Line 207: |
| | | |
| Fig. 4a R̥ṣyajihvā resembling with Erythema migrans /erythematous rash in Lyme disease | | Fig. 4a R̥ṣyajihvā resembling with Erythema migrans /erythematous rash in Lyme disease |
− | Puṇḍarīka Kuṣṭha: | + | |
| + | ===== 5.Puṇḍarīka Kuṣṭha ===== |
| + | |
| सश्वेतं रक्तपर्यन्तं पुण्डरीकदलोपमम्| | | सश्वेतं रक्तपर्यन्तं पुण्डरीकदलोपमम्| |
| सोत्सेधं च सदाहं च पुण्डरीकं तदुच्यते||१८|| | | सोत्सेधं च सदाहं च पुण्डरीकं तदुच्यते||१८|| |
Line 220: |
Line 223: |
| | | |
| Fig. 5 Puṇḍarīka resembling with erythema multiforme | | Fig. 5 Puṇḍarīka resembling with erythema multiforme |
− | Sidhma Kuṣṭha: | + | |
| + | ===== 6.Sidhma Kuṣṭha ===== |
| + | |
| श्वेतं ताम्रं तनु च यद्रजो [१] घृष्टं विमुञ्चति| | | श्वेतं ताम्रं तनु च यद्रजो [१] घृष्टं विमुञ्चति| |
| अलाबूपुष्पवर्णं तत् सिध्मं प्रायेण चोरसि||१९|| | | अलाबूपुष्पवर्णं तत् सिध्मं प्रायेण चोरसि||१९|| |
Line 239: |
Line 244: |
| | | |
| Fig. 6c sidhma resembling with pityrasis alba | | Fig. 6c sidhma resembling with pityrasis alba |
− | Kākaṇaka Kuṣṭha: | + | |
| + | ===== 7.Kākaṇaka Kuṣṭha ===== |
| + | |
| यत् काकणन्तिकावर्णमपाकं तीव्रवेदनम्| | | यत् काकणन्तिकावर्णमपाकं तीव्रवेदनम्| |
| त्रिदोषलिङ्गं तत् कुष्ठं काकणं नैव सिध्यति||२०|| | | त्रिदोषलिङ्गं तत् कुष्ठं काकणं नैव सिध्यति||२०|| |
Line 247: |
Line 254: |
| tridoShali~ggaM tat kuShThaM kAkaNaM naiva sidhyati||20|| | | tridoShali~ggaM tat kuShThaM kAkaNaM naiva sidhyati||20|| |
| | | |
− | The clinical features of Kākaṇaka kuṣṭha are as follows:
| + | The clinical features of Kākaṇaka kuṣṭha are as follows: |
| Colour – resemble gunjā (abrus precatorious) i.e. red in colour | | Colour – resemble gunjā (abrus precatorious) i.e. red in colour |
| Nature – does not get suppurated | | Nature – does not get suppurated |
Line 259: |
Line 266: |
| iti saptamahAkuShThAni | | iti saptamahAkuShThAni |
| This ends the explanation of seven mahakuṣṭha.(14-20) | | This ends the explanation of seven mahakuṣṭha.(14-20) |
− | Eleven ksudra kuṣṭha: | + | |
− | Eka kuṣṭha : | + | ==== Eleven ksudra kuṣṭha ==== |
| + | |
| + | ===== 1.Eka kuṣṭha ===== |
| + | |
| अस्वेदनं महावास्तु यन्मत्स्यशकलोपमम्| | | अस्वेदनं महावास्तु यन्मत्स्यशकलोपमम्| |
| तदेककुष्ठ | | तदेककुष्ठ |
Line 273: |
Line 283: |
| | | |
| Fig 9a Eka kuṣṭha resembeling with ichthyosis vulgaris | | Fig 9a Eka kuṣṭha resembeling with ichthyosis vulgaris |
− | Charmākhya Kuṣṭha: | + | |
| + | ===== 2.Charmākhya Kuṣṭha ===== |
| + | |
| चर्माख्यं बहलं हस्तिचर्मवत्||२१|| | | चर्माख्यं बहलं हस्तिचर्मवत्||२१|| |
| carmākhyaṁ bahalaṁ hasticarmavat||21|| | | carmākhyaṁ bahalaṁ hasticarmavat||21|| |
| carmAkhyaM bahalaM hasticarmavat||21|| | | carmAkhyaM bahalaM hasticarmavat||21|| |
− |
| |
| | | |
| The clinical features of charmakhya are as follows: | | The clinical features of charmakhya are as follows: |
Line 285: |
Line 296: |
| | | |
| Fig 10a carmākhya resembling to elephant like skin | | Fig 10a carmākhya resembling to elephant like skin |
− | Kiṭibha Kuṣṭha: | + | |
| + | ===== 3.Kiṭibha Kuṣṭha ===== |
| + | |
| श्यावं किणखरस्पर्शं परुषं किटिभं स्मृतम्| | | श्यावं किणखरस्पर्शं परुषं किटिभं स्मृतम्| |
| śyāvaṁ kiṇakharasparśaṁ paruṣaṁ kiṭimaṁ smr̥tam| | | śyāvaṁ kiṇakharasparśaṁ paruṣaṁ kiṭimaṁ smr̥tam| |
Line 295: |
Line 308: |
| Touch similar to the granulation process in wound. | | Touch similar to the granulation process in wound. |
| | | |
− |
| |
| Fig 11 Kiṭibha resembeling with psoriasis | | Fig 11 Kiṭibha resembeling with psoriasis |
| | | |
| Fig 11a Kiṭibha resembeling with lichen sclerosus | | Fig 11a Kiṭibha resembeling with lichen sclerosus |
− | Vaipādika kuṣṭha : | + | |
| + | ===== 4.Vaipādika kuṣṭha ===== |
| + | |
| वैपादिकं पाणिपादस्फुटनं तीव्रवेदनम्||२२|| | | वैपादिकं पाणिपादस्फुटनं तीव्रवेदनम्||२२|| |
| vaipādikaṁ pāṇipādasphuṭanaṁ tīvravēdanam||22|| | | vaipādikaṁ pāṇipādasphuṭanaṁ tīvravēdanam||22|| |
Line 314: |
Line 328: |
| | | |
| Fig 12b Vaipādika resembeling with eczema | | Fig 12b Vaipādika resembeling with eczema |
− | Alasaka Kuṣṭha: | + | |
| + | ===== 5.Alasaka Kuṣṭha ===== |
| + | |
| कण्डूमद्भिः सरागैश्च गण्डैरलसकं चितम्| | | कण्डूमद्भिः सरागैश्च गण्डैरलसकं चितम्| |
| kaṇḍūmadbhiḥ sarāgaiśca gaṇḍairalasakaṁ citam| kaNDUmadbhiH sarAgaishca gaNDairalasakaM citam| | | kaṇḍūmadbhiḥ sarāgaiśca gaṇḍairalasakaṁ citam| kaNDUmadbhiH sarAgaishca gaNDairalasakaM citam| |