Line 484: |
Line 484: |
| स्तब्धाश्च ये सङ्कुचिताश्च येऽपि ये पङ्गवो येऽपि च भग्नरुग्णाः| | | स्तब्धाश्च ये सङ्कुचिताश्च येऽपि ये पङ्गवो येऽपि च भग्नरुग्णाः| |
| येषां च शाखासु चरन्ति वाताः शस्तो विशेषेण हि तेषु बस्तिः||३२|| | | येषां च शाखासु चरन्ति वाताः शस्तो विशेषेण हि तेषु बस्तिः||३२|| |
| + | |
| आध्मापने विग्रथिते पुरीषे शूले च भक्तानभिनन्दने च| | | आध्मापने विग्रथिते पुरीषे शूले च भक्तानभिनन्दने च| |
| एवम्प्रकाराश्च भवन्ति कुक्षौ ये चामयास्तेषु च बस्तिरिष्टः||३३|| | | एवम्प्रकाराश्च भवन्ति कुक्षौ ये चामयास्तेषु च बस्तिरिष्टः||३३|| |
| + | |
| याश्च स्त्रियो वातकृतोपसर्गा गर्भं न गृह्णन्ति नृभिः समेताः| | | याश्च स्त्रियो वातकृतोपसर्गा गर्भं न गृह्णन्ति नृभिः समेताः| |
| क्षीणेन्द्रिया ये च नराः कृशाश्च बस्तिः प्रशस्तः परमं च तेषु||३४|| | | क्षीणेन्द्रिया ये च नराः कृशाश्च बस्तिः प्रशस्तः परमं च तेषु||३४|| |
Line 491: |
Line 493: |
| stabdhāśca yē saṅkucitāśca yē'pi yē paṅgavō yē'pi ca bhagnarugṇāḥ| | | stabdhāśca yē saṅkucitāśca yē'pi yē paṅgavō yē'pi ca bhagnarugṇāḥ| |
| yēṣāṁ ca śākhāsu caranti vātāḥ śastō viśēṣēṇa hi tēṣu bastiḥ||32|| | | yēṣāṁ ca śākhāsu caranti vātāḥ śastō viśēṣēṇa hi tēṣu bastiḥ||32|| |
| + | |
| ādhmāpanē vigrathitē purīṣē śūlē ca bhaktānabhinandanē ca| | | ādhmāpanē vigrathitē purīṣē śūlē ca bhaktānabhinandanē ca| |
− | ēvamprakārāśca bhavanti kukṣau yē cāmayāstēṣu ca bastiriṣṭaḥ||33|| | + | ēvamprakārāśca bhavanti kukṣau yē cāmayāstēṣu ca bastiriṣṭaḥ||33|| |
| + | |
| yāśca striyō vātakr̥tōpasargā garbhaṁ na gr̥hṇanti nr̥bhiḥ samētāḥ| | | yāśca striyō vātakr̥tōpasargā garbhaṁ na gr̥hṇanti nr̥bhiḥ samētāḥ| |
| kṣīṇēndriyā yē ca narāḥ kr̥śāśca bastiḥ praśastaḥ paramaṁ ca tēṣu||34|| | | kṣīṇēndriyā yē ca narāḥ kr̥śāśca bastiḥ praśastaḥ paramaṁ ca tēṣu||34|| |
Line 498: |
Line 502: |
| stabdhAshca ye sa~gkucitAshca ye~api ye pa~ggavo ye~api ca bhagnarugNAH| | | stabdhAshca ye sa~gkucitAshca ye~api ye pa~ggavo ye~api ca bhagnarugNAH| |
| yeShAM ca shAkhAsu caranti vAtAH shasto visheSheNa hi teShu bastiH||32|| | | yeShAM ca shAkhAsu caranti vAtAH shasto visheSheNa hi teShu bastiH||32|| |
| + | |
| AdhmApane vigrathite purIShe shUle ca bhaktAnabhinandane ca| | | AdhmApane vigrathite purIShe shUle ca bhaktAnabhinandane ca| |
| evamprakArAshca bhavanti kukShau ye cAmayAsteShu ca bastiriShTaH||33|| | | evamprakArAshca bhavanti kukShau ye cAmayAsteShu ca bastiriShTaH||33|| |
| + | |
| yAshca striyo vAtakRutopasargA garbhaM na gRuhNanti nRubhiH sametAH| | | yAshca striyo vAtakRutopasargA garbhaM na gRuhNanti nRubhiH sametAH| |
| kShINendriyA ye ca narAH kRushAshca bastiH prashastaH paramaM ca teShu||34|| | | kShINendriyA ye ca narAH kRushAshca bastiH prashastaH paramaM ca teShu||34|| |
| | | |
| Medicated enema in general is indicated in following cases, | | Medicated enema in general is indicated in following cases, |
− | • Whose limbs have become stiff with contractures
| + | *Whose limbs have become stiff with contractures |
− | • Who suffer from lameness
| + | *Who suffer from lameness |
− | • Who are afflicted with fractures and dislocations
| + | *Who are afflicted with fractures and dislocations |
− | • Whole limbs are afflicted by the movement of different types of aggravated vata
| + | *Whole limbs are afflicted by the movement of different types of aggravated ''vata'' |
− | • It is also effective in distension of abdomen by vata, hard stool, colic in abdomen, other such ailments affecting pelvic region.
| + | *It is also effective in distension of abdomen by ''vata'', hard stool, colic in abdomen, other such ailments affecting pelvic region. |
− | • Basti is an excellent therapy for women who are affected with complications of Vata and who are unable to conceive despite their mating with male partner.
| + | *''Basti'' is an excellent therapy for women who are affected with complications of ''vata'' and who are unable to conceive despite their mating with male partner. |
− | • It is also extremely useful for men having seminal debility and emaciation of the body. (32-34)
| + | *It is also extremely useful for men having seminal debility and emaciation of the body. [32-34] |
| | | |
− | Selection of type of enema: | + | ==== Selection of type of enema ==== |
| | | |
| उष्णाभिभूतेषु वदन्ति शीताञ्छीताभिभूतेषु तथा सुखोष्णान्| | | उष्णाभिभूतेषु वदन्ति शीताञ्छीताभिभूतेषु तथा सुखोष्णान्| |