Changes

Jump to navigation Jump to search
83 bytes added ,  02:13, 13 December 2018
Line 64: Line 64:     
दशमूलं बलां रास्नामश्वगन्धां पुनर्नवाम्|  
 
दशमूलं बलां रास्नामश्वगन्धां पुनर्नवाम्|  
 +
 
गुडूच्येरण्डभूतीकभार्गीवृषकरोहिषम्||४||  
 
गुडूच्येरण्डभूतीकभार्गीवृषकरोहिषम्||४||  
    
शतावरीं सहचरं काकनासां पलांशिकम्  |  
 
शतावरीं सहचरं काकनासां पलांशिकम्  |  
 +
 
यवमाषातसीकोलकुलत्थान् प्रसृतोन्मितान्||५||  
 
यवमाषातसीकोलकुलत्थान् प्रसृतोन्मितान्||५||  
    
चतुर्द्रोणेऽम्भसः पक्त्वा द्रोणशेषेण तेन च|  
 
चतुर्द्रोणेऽम्भसः पक्त्वा द्रोणशेषेण तेन च|  
 +
 
तैलाढकं समक्षीरं  जीवनीयैः पलोन्मितैः||६||  
 
तैलाढकं समक्षीरं  जीवनीयैः पलोन्मितैः||६||  
   Line 75: Line 78:     
daśamūlaṁ balāṁ rāsnāmaśvagandhāṁ punarnavām|  
 
daśamūlaṁ balāṁ rāsnāmaśvagandhāṁ punarnavām|  
 +
 
guḍūcyēraṇḍabhūtīkabhārgīvr̥ṣakarōhiṣam||4||  
 
guḍūcyēraṇḍabhūtīkabhārgīvr̥ṣakarōhiṣam||4||  
    
śatāvarīṁ sahacaraṁ kākanāsāṁ palāṁśikam  |  
 
śatāvarīṁ sahacaraṁ kākanāsāṁ palāṁśikam  |  
 +
 
yavamāṣātasīkōlakulatthān prasr̥tōnmitān||5||  
 
yavamāṣātasīkōlakulatthān prasr̥tōnmitān||5||  
    
caturdrōṇē'mbhasaḥ paktvā drōṇaśēṣēṇa tēna ca|  
 
caturdrōṇē'mbhasaḥ paktvā drōṇaśēṣēṇa tēna ca|  
 +
 
tailāḍhakaṁ samakṣīraṁ  jīvanīyaiḥ palōnmitaiḥ||6||  
 
tailāḍhakaṁ samakṣīraṁ  jīvanīyaiḥ palōnmitaiḥ||6||  
   Line 86: Line 92:     
dashamUlaM balAM rAsnAmashvagandhAM punarnavAm|  
 
dashamUlaM balAM rAsnAmashvagandhAM punarnavAm|  
 +
 
guDUcyeraNDabhUtIkabhArgIvRuShakarohiSham||4||  
 
guDUcyeraNDabhUtIkabhArgIvRuShakarohiSham||4||  
    
shatAvarIM sahacaraM kAkanAsAM PalaMshikam  |  
 
shatAvarIM sahacaraM kAkanAsAM PalaMshikam  |  
 +
 
yavamAShAtasIkolakulatthAn prasRutonmitAn||5||  
 
yavamAShAtasIkolakulatthAn prasRutonmitAn||5||  
    
caturdroNe~ambhasaH paktvA droNasheSheNa tena ca|  
 
caturdroNe~ambhasaH paktvA droNasheSheNa tena ca|  
 +
 
tailADhakaM samakShIraM  jIvanIyaiH palonmitaiH||6||  
 
tailADhakaM samakShIraM  jIvanIyaiH palonmitaiH||6||  
   Line 239: Line 248:     
शताह्वायवबिल्वाम्लैः सिद्धं तैलं समीरणे|  
 
शताह्वायवबिल्वाम्लैः सिद्धं तैलं समीरणे|  
 +
 
सैन्धवेनाग्नितप्तेन तप्तं चानिलनुद्धृतम्||८||  
 
सैन्धवेनाग्नितप्तेन तप्तं चानिलनुद्धृतम्||८||  
    
śatāhvāyavabilvāmlaiḥ siddhaṁ tailaṁ samīraṇē|  
 
śatāhvāyavabilvāmlaiḥ siddhaṁ tailaṁ samīraṇē|  
 +
 
saindhavēnāgnitaptēna taptaṁ cānilanuddhr̥tam||8||  
 
saindhavēnāgnitaptēna taptaṁ cānilanuddhr̥tam||8||  
    
shatAhvAyavabilvAmlaiH siddhaM tailaM samIraNe|  
 
shatAhvAyavabilvAmlaiH siddhaM tailaM samIraNe|  
 +
 
saindhavenAgnitaptena taptaM cAnilanuddhRutam||8||  
 
saindhavenAgnitaptena taptaM cAnilanuddhRutam||8||  
   Line 252: Line 264:     
जीवन्तीं मदनं मेदां श्रावणीं मधुकं बलाम्|  
 
जीवन्तीं मदनं मेदां श्रावणीं मधुकं बलाम्|  
 +
 
शताह्वर्षभकौ कृष्णां काकनासां शतावरीम्||९||  
 
शताह्वर्षभकौ कृष्णां काकनासां शतावरीम्||९||  
    
स्वगुप्तां क्षीरकाकोलीं कर्कटाख्यां शटीं वचाम्|  
 
स्वगुप्तां क्षीरकाकोलीं कर्कटाख्यां शटीं वचाम्|  
 +
 
पिष्ट्वा तैलं घृतं क्षीरे साधयेत्तच्चतुर्गुणे||१०||  
 
पिष्ट्वा तैलं घृतं क्षीरे साधयेत्तच्चतुर्गुणे||१०||  
    
बृंहणं वातपित्तघ्नं बलशुक्राग्निवर्धनम्|  
 
बृंहणं वातपित्तघ्नं बलशुक्राग्निवर्धनम्|  
 +
 
मूत्ररेतोरजोदोषान्  हरेत्तदनुवासनम्||११||  
 
मूत्ररेतोरजोदोषान्  हरेत्तदनुवासनम्||११||  
    
लाभतश्चन्दनाद्यैश्च पिष्टैः क्षीरचतुर्गुणम्|  
 
लाभतश्चन्दनाद्यैश्च पिष्टैः क्षीरचतुर्गुणम्|  
 +
 
तैलपादं  घृतं सिद्धं पित्तघ्नमनुवासनम्||१२||
 
तैलपादं  घृतं सिद्धं पित्तघ्नमनुवासनम्||१२||
    
jīvantīṁ madanaṁ mēdāṁ śrāvaṇīṁ madhukaṁ balām|  
 
jīvantīṁ madanaṁ mēdāṁ śrāvaṇīṁ madhukaṁ balām|  
 +
 
śatāhvarṣabhakau kr̥ṣṇāṁ kākanāsāṁ śatāvarīm||9||  
 
śatāhvarṣabhakau kr̥ṣṇāṁ kākanāsāṁ śatāvarīm||9||  
    
svaguptāṁ kṣīrakākōlīṁ karkaṭākhyāṁ śaṭīṁ vacām|  
 
svaguptāṁ kṣīrakākōlīṁ karkaṭākhyāṁ śaṭīṁ vacām|  
 +
 
piṣṭvā tailaṁ ghr̥taṁ kṣīrē sādhayēttaccaturguṇē||10||  
 
piṣṭvā tailaṁ ghr̥taṁ kṣīrē sādhayēttaccaturguṇē||10||  
    
br̥ṁhaṇaṁ vātapittaghnaṁ balaśukrāgnivardhanam|  
 
br̥ṁhaṇaṁ vātapittaghnaṁ balaśukrāgnivardhanam|  
 +
 
mūtrarētōrajōdōṣān  harēttadanuvāsanam||11||  
 
mūtrarētōrajōdōṣān  harēttadanuvāsanam||11||  
    
lābhataścandanādyaiśca piṣṭaiḥ kṣīracaturguṇam|  
 
lābhataścandanādyaiśca piṣṭaiḥ kṣīracaturguṇam|  
 +
 
tailapādaṁ  ghr̥taṁ siddhaṁ pittaghnamanuvāsanam||12||  
 
tailapādaṁ  ghr̥taṁ siddhaṁ pittaghnamanuvāsanam||12||  
    
jIvantIM madanaM medAM shrAvaNIM madhukaM balAm|  
 
jIvantIM madanaM medAM shrAvaNIM madhukaM balAm|  
 +
 
shatAhvarShabhakau kRuShNAM kAkanAsAM shatAvarIm||9||  
 
shatAhvarShabhakau kRuShNAM kAkanAsAM shatAvarIm||9||  
    
svaguptAM kShIrakAkolIM karkaTAkhyAM shaTIM vacAm|  
 
svaguptAM kShIrakAkolIM karkaTAkhyAM shaTIM vacAm|  
 +
 
piShTvA tailaM ghRutaM kShIre sAdhayettaccaturguNe||10||  
 
piShTvA tailaM ghRutaM kShIre sAdhayettaccaturguNe||10||  
    
bRuMhaNaM vAtapittaghnaM balashukrAgnivardhanam|  
 
bRuMhaNaM vAtapittaghnaM balashukrAgnivardhanam|  
 +
 
mUtraretorajodoShAn  harettadanuvAsanam||11||  
 
mUtraretorajodoShAn  harettadanuvAsanam||11||  
    
lAbhatashcandanAdyaishca piShTaiH kShIracaturguNam|  
 
lAbhatashcandanAdyaishca piShTaiH kShIracaturguNam|  
 +
 
tailapAdaM  ghRutaM siddhaM pittaghnamanuvAsanam||12||  
 
tailapAdaM  ghRutaM siddhaM pittaghnamanuvAsanam||12||  
   Line 333: Line 357:     
सैन्धवं मदनं कुष्ठं शताह्वां निचुलं वचाम्  |  
 
सैन्धवं मदनं कुष्ठं शताह्वां निचुलं वचाम्  |  
 +
 
ह्रीवेरं मधुकं भार्गीं देवदारु सकट्फलम्||१३||  
 
ह्रीवेरं मधुकं भार्गीं देवदारु सकट्फलम्||१३||  
    
नागरं पुष्करं मेदां चविकां चित्रकं शटीम्|  
 
नागरं पुष्करं मेदां चविकां चित्रकं शटीम्|  
 +
 
विडङ्गातिविषे श्यामां हरेणुं नीलिनीं स्थिराम्||१४||
 
विडङ्गातिविषे श्यामां हरेणुं नीलिनीं स्थिराम्||१४||
 
   
 
   
 
बिल्वाजमोदे कृष्णां च दन्तीं रास्नां च पेषयेत्|  
 
बिल्वाजमोदे कृष्णां च दन्तीं रास्नां च पेषयेत्|  
 +
 
साध्यमेरण्डजं तैलं तैलं वा कफरोगनुत्||१५||  
 
साध्यमेरण्डजं तैलं तैलं वा कफरोगनुत्||१५||  
    
व्रध्नोदावर्तगुल्मार्शःप्लीहमेहाढ्यमारुतान्|  
 
व्रध्नोदावर्तगुल्मार्शःप्लीहमेहाढ्यमारुतान्|  
 +
 
आनाहमश्मरीं चैव हन्यात्तदनुवासनात्||१६||  
 
आनाहमश्मरीं चैव हन्यात्तदनुवासनात्||१६||  
    
मदनैर्वाऽम्लसंयुक्तैर्बिल्वाद्येन गणेन वा|  
 
मदनैर्वाऽम्लसंयुक्तैर्बिल्वाद्येन गणेन वा|  
 +
 
तैलं कफहरैर्वाऽपि कफघ्नं कल्पयेद्भिषक्||१७||
 
तैलं कफहरैर्वाऽपि कफघ्नं कल्पयेद्भिषक्||१७||
    
saindhavaṁ madanaṁ kuṣṭhaṁ śatāhvāṁ niculaṁ vacām  |  
 
saindhavaṁ madanaṁ kuṣṭhaṁ śatāhvāṁ niculaṁ vacām  |  
 +
 
hrīvēraṁ madhukaṁ bhārgīṁ dēvadāru sakaṭphalam||13||  
 
hrīvēraṁ madhukaṁ bhārgīṁ dēvadāru sakaṭphalam||13||  
    
nāgaraṁ puṣkaraṁ mēdāṁ cavikāṁ citrakaṁ śaṭīm|  
 
nāgaraṁ puṣkaraṁ mēdāṁ cavikāṁ citrakaṁ śaṭīm|  
 +
 
viḍaṅgātiviṣē śyāmāṁ harēṇuṁ nīlinīṁ sthirām||14||  
 
viḍaṅgātiviṣē śyāmāṁ harēṇuṁ nīlinīṁ sthirām||14||  
    
bilvājamōdē kr̥ṣṇāṁ ca dantīṁ rāsnāṁ ca pēṣayēt|  
 
bilvājamōdē kr̥ṣṇāṁ ca dantīṁ rāsnāṁ ca pēṣayēt|  
 +
 
sādhyamēraṇḍajaṁ tailaṁ tailaṁ vā kapharōganut||15||  
 
sādhyamēraṇḍajaṁ tailaṁ tailaṁ vā kapharōganut||15||  
    
vradhnōdāvartagulmārśaḥplīhamēhāḍhyamārutān|  
 
vradhnōdāvartagulmārśaḥplīhamēhāḍhyamārutān|  
 +
 
ānāhamaśmarīṁ caiva hanyāttadanuvāsanāt||16||  
 
ānāhamaśmarīṁ caiva hanyāttadanuvāsanāt||16||  
    
madanairvā'mlasaṁyuktairbilvādyēna gaṇēna vā|  
 
madanairvā'mlasaṁyuktairbilvādyēna gaṇēna vā|  
 +
 
tailaṁ kaphaharairvā'pi kaphaghnaṁ kalpayēdbhiṣak||17||  
 
tailaṁ kaphaharairvā'pi kaphaghnaṁ kalpayēdbhiṣak||17||  
    
saindhavaM madanaM kuShThaM shatAhvAM niculaM vacAm  |  
 
saindhavaM madanaM kuShThaM shatAhvAM niculaM vacAm  |  
 +
 
hrIveraM madhukaM bhArgIM devadAru sakaTphalam||13||  
 
hrIveraM madhukaM bhArgIM devadAru sakaTphalam||13||  
    
nAgaraM puShkaraM medAM cavikAM citrakaM shaTIm|  
 
nAgaraM puShkaraM medAM cavikAM citrakaM shaTIm|  
 +
 
viDa~ggAtiviShe shyAmAM hareNuM nIlinIM sthirAm||14||  
 
viDa~ggAtiviShe shyAmAM hareNuM nIlinIM sthirAm||14||  
    
bilvAjamode kRuShNAM ca dantIM rAsnAM ca peShayet|  
 
bilvAjamode kRuShNAM ca dantIM rAsnAM ca peShayet|  
 +
 
sAdhyameraNDajaM tailaM tailaM vA kapharoganut||15||  
 
sAdhyameraNDajaM tailaM tailaM vA kapharoganut||15||  
    
vradhnodAvartagulmArshaHplIhamehADhyamArutAn|  
 
vradhnodAvartagulmArshaHplIhamehADhyamArutAn|  
 +
 
AnAhamashmarIM caiva hanyAttadanuvAsanAt||16||  
 
AnAhamashmarIM caiva hanyAttadanuvAsanAt||16||  
    
madanairvA~amlasaMyuktairbilvAdyena gaNena vA|  
 
madanairvA~amlasaMyuktairbilvAdyena gaNena vA|  
 +
 
tailaM kaphaharairvA~api kaphaghnaM kalpayedbhiShak||17||
 
tailaM kaphaharairvA~api kaphaghnaM kalpayedbhiShak||17||
   Line 425: Line 464:     
विडङ्गैरण्डरजनीपटोलत्रिफलामृताः|  
 
विडङ्गैरण्डरजनीपटोलत्रिफलामृताः|  
 +
 
जातीप्रवालनिर्गुण्डीदशमूलाखुपर्णिकाः||१८||  
 
जातीप्रवालनिर्गुण्डीदशमूलाखुपर्णिकाः||१८||  
    
निम्बपाठासहचरशम्पाककरवीरकाः|  
 
निम्बपाठासहचरशम्पाककरवीरकाः|  
 +
 
एषां क्वाथेन विपचेत्तैलमेभिश्च कल्कितैः||१९||  
 
एषां क्वाथेन विपचेत्तैलमेभिश्च कल्कितैः||१९||  
    
फलबिल्वत्रिवृत्कृष्णारास्नाभूनिम्बदारुभिः|  
 
फलबिल्वत्रिवृत्कृष्णारास्नाभूनिम्बदारुभिः|  
 +
 
सप्तपर्णवचोशीरदार्वीकुष्ठकलिङ्गकैः||२०||  
 
सप्तपर्णवचोशीरदार्वीकुष्ठकलिङ्गकैः||२०||  
    
लतागौरीशताह्वाग्निशटीचोरकपौष्करैः  |  
 
लतागौरीशताह्वाग्निशटीचोरकपौष्करैः  |  
 +
 
तत् कुष्ठानि क्रिमीन् मेहानर्शांसि ग्रहणीगदम्||२१||  
 
तत् कुष्ठानि क्रिमीन् मेहानर्शांसि ग्रहणीगदम्||२१||  
    
क्लीबतां विषमाग्नित्वं मलं दोषत्रयं तथा|  
 
क्लीबतां विषमाग्नित्वं मलं दोषत्रयं तथा|  
 +
 
प्रयुक्तं प्रणुदत्याशु पानाभ्यङ्गानुवासनैः||२२||  
 
प्रयुक्तं प्रणुदत्याशु पानाभ्यङ्गानुवासनैः||२२||  
    
viḍaṅgairaṇḍarajanīpaṭōlatriphalāmr̥tāḥ|  
 
viḍaṅgairaṇḍarajanīpaṭōlatriphalāmr̥tāḥ|  
 +
 
jātīpravālanirguṇḍīdaśamūlākhuparṇikāḥ||18||  
 
jātīpravālanirguṇḍīdaśamūlākhuparṇikāḥ||18||  
    
nimbapāṭhāsahacaraśampākakaravīrakāḥ|  
 
nimbapāṭhāsahacaraśampākakaravīrakāḥ|  
 +
 
ēṣāṁ kvāthēna vipacēttailamēbhiśca kalkitaiḥ||19||  
 
ēṣāṁ kvāthēna vipacēttailamēbhiśca kalkitaiḥ||19||  
    
phalabilvatrivr̥tkr̥ṣṇārāsnābhūnimbadārubhiḥ|  
 
phalabilvatrivr̥tkr̥ṣṇārāsnābhūnimbadārubhiḥ|  
 +
 
saptaparṇavacōśīradārvīkuṣṭhakaliṅgakaiḥ||20||  
 
saptaparṇavacōśīradārvīkuṣṭhakaliṅgakaiḥ||20||  
    
latāgaurīśatāhvāgniśaṭīcōrakapauṣkaraiḥ  |  
 
latāgaurīśatāhvāgniśaṭīcōrakapauṣkaraiḥ  |  
 +
 
tat kuṣṭhāni krimīn mēhānarśāṁsi grahaṇīgadam||21||  
 
tat kuṣṭhāni krimīn mēhānarśāṁsi grahaṇīgadam||21||  
    
klībatāṁ viṣamāgnitvaṁ malaṁ dōṣatrayaṁ tathā|  
 
klībatāṁ viṣamāgnitvaṁ malaṁ dōṣatrayaṁ tathā|  
 +
 
prayuktaṁ praṇudatyāśu pānābhyaṅgānuvāsanaiḥ||22||  
 
prayuktaṁ praṇudatyāśu pānābhyaṅgānuvāsanaiḥ||22||  
    
viDa~ggairaNDarajanIpaTolatriphalAmRutAH|  
 
viDa~ggairaNDarajanIpaTolatriphalAmRutAH|  
 +
 
jAtIpravAlanirguNDIdashamUlAkhuparNikAH||18||  
 
jAtIpravAlanirguNDIdashamUlAkhuparNikAH||18||  
    
nimbapAThAsahacarashampAkakaravIrakAH|  
 
nimbapAThAsahacarashampAkakaravIrakAH|  
 +
 
eShAM kvAthena vipacettailamebhishca kalkitaiH||19||  
 
eShAM kvAthena vipacettailamebhishca kalkitaiH||19||  
    
phalabilvatrivRutkRuShNArAsnAbhUnimbadArubhiH|  
 
phalabilvatrivRutkRuShNArAsnAbhUnimbadArubhiH|  
 +
 
saptaparNavacoshIradArvIkuShThakali~ggakaiH||20||  
 
saptaparNavacoshIradArvIkuShThakali~ggakaiH||20||  
    
latAgaurIshatAhvAgnishaTIcorakapauShkaraiH  |  
 
latAgaurIshatAhvAgnishaTIcorakapauShkaraiH  |  
 +
 
tat kuShThAni krimIn mehAnarshAMsi grahaNIgadam||21||  
 
tat kuShThAni krimIn mehAnarshAMsi grahaNIgadam||21||  
    
klIbatAM viShamAgnitvaM malaM doShatrayaM tathA|  
 
klIbatAM viShamAgnitvaM malaM doShatrayaM tathA|  
 +
 
prayuktaM praNudatyAshu pAnAbhya~ggAnuvAsanaiH||22||  
 
prayuktaM praNudatyAshu pAnAbhya~ggAnuvAsanaiH||22||  
 +
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|-
 
|-
Line 539: Line 594:     
व्याधिव्यायामकर्माध्वक्षीणाबलनिरोजसाम्|  
 
व्याधिव्यायामकर्माध्वक्षीणाबलनिरोजसाम्|  
 +
 
क्षीणशुक्रस्य चातीव स्नेहवस्तिर्बलप्रदः||२३||  
 
क्षीणशुक्रस्य चातीव स्नेहवस्तिर्बलप्रदः||२३||  
    
पादजङ्घोरुपृष्ठांसकटीनां स्थिरतां पराम्|  
 
पादजङ्घोरुपृष्ठांसकटीनां स्थिरतां पराम्|  
 +
 
जनयेदप्रजानां च प्रजां स्त्रीणां तथा नृणाम्||२४||  
 
जनयेदप्रजानां च प्रजां स्त्रीणां तथा नृणाम्||२४||  
    
vyādhivyāyāmakarmādhvakṣīṇābalanirōjasām|  
 
vyādhivyāyāmakarmādhvakṣīṇābalanirōjasām|  
 +
 
kṣīṇaśukrasya cātīva snēhavastirbalapradaḥ||23||  
 
kṣīṇaśukrasya cātīva snēhavastirbalapradaḥ||23||  
    
pādajaṅghōrupr̥ṣṭhāṁsakaṭīnāṁ sthiratāṁ parām|  
 
pādajaṅghōrupr̥ṣṭhāṁsakaṭīnāṁ sthiratāṁ parām|  
 +
 
janayēdaprajānāṁ ca prajāṁ strīṇāṁ tathā nr̥ṇām||24||  
 
janayēdaprajānāṁ ca prajāṁ strīṇāṁ tathā nr̥ṇām||24||  
    
vyAdhivyAyAmakarmAdhvakShINAbalanirojasAm|  
 
vyAdhivyAyAmakarmAdhvakShINAbalanirojasAm|  
 +
 
kShINashukrasya cAtIva snehavastirbalapradaH||23||  
 
kShINashukrasya cAtIva snehavastirbalapradaH||23||  
    
pAdaja~gghorupRuShThAMsakaTInAM sthiratAM parAm|  
 
pAdaja~gghorupRuShThAMsakaTInAM sthiratAM parAm|  
 +
 
janayedaprajAnAM ca prajAM strINAM tathA nRuNAm||24||  
 
janayedaprajAnAM ca prajAM strINAM tathA nRuNAm||24||  
   Line 561: Line 622:     
वातपित्तकफात्यन्नपुरीषैरावृतस्य च|  
 
वातपित्तकफात्यन्नपुरीषैरावृतस्य च|  
 +
 
अभुक्ते च प्रणीतस्य स्नेहबस्तेः षडापदः||२५||  
 
अभुक्ते च प्रणीतस्य स्नेहबस्तेः षडापदः||२५||  
    
vātapittakaphātyannapurīṣairāvr̥tasya ca|  
 
vātapittakaphātyannapurīṣairāvr̥tasya ca|  
 +
 
abhuktē ca praṇītasya snēhabastēḥ ṣaḍāpadaḥ||25||  
 
abhuktē ca praṇītasya snēhabastēḥ ṣaḍāpadaḥ||25||  
    
vAtapittakaphAtyannapurIShairAvRutasya ca|  
 
vAtapittakaphAtyannapurIShairAvRutasya ca|  
 +
 
abhukte ca praNItasya snehabasteH ShaDApadaH||25||  
 
abhukte ca praNItasya snehabasteH ShaDApadaH||25||  
    
''Sneha Basti'' causes following six complications:
 
''Sneha Basti'' causes following six complications:
*Occlusion of enema fluid by vata
+
*Occlusion of enema fluid by ''vata''
*Occlusion of enema fluid by pitta
+
*Occlusion of enema fluid by ''pitta''
*Occlusion of enema fluid by kapha
+
*Occlusion of enema fluid by ''kaph''a
 
*Occlusion of enema fluid by food
 
*Occlusion of enema fluid by food
 
*Occlusion of enema fluid by feces
 
*Occlusion of enema fluid by feces
Line 580: Line 644:     
शीतोऽल्पो वाऽधिके वाते पित्तेऽत्युष्णः कफे मृदुः|  
 
शीतोऽल्पो वाऽधिके वाते पित्तेऽत्युष्णः कफे मृदुः|  
 +
 
अतिभुक्ते गुरुर्वर्चःसञ्चयेऽल्पबलस्तथा||२६||  
 
अतिभुक्ते गुरुर्वर्चःसञ्चयेऽल्पबलस्तथा||२६||  
    
दत्तस्तैरावृतः स्नेहो न यात्यभिभवादपि  |  
 
दत्तस्तैरावृतः स्नेहो न यात्यभिभवादपि  |  
 +
 
अभुक्तेऽनावृतत्वाच्च यात्यूर्ध्वं तस्य लक्षणम्||२७||  
 
अभुक्तेऽनावृतत्वाच्च यात्यूर्ध्वं तस्य लक्षणम्||२७||  
    
śītō'lpō vā'dhikē vātē pittē'tyuṣṇaḥ kaphē mr̥duḥ|  
 
śītō'lpō vā'dhikē vātē pittē'tyuṣṇaḥ kaphē mr̥duḥ|  
 +
 
atibhuktē gururvarcaḥsañcayē'lpabalastathā||26||  
 
atibhuktē gururvarcaḥsañcayē'lpabalastathā||26||  
    
dattastairāvr̥taḥ snēhō na yātyabhibhavādapi  |  
 
dattastairāvr̥taḥ snēhō na yātyabhibhavādapi  |  
 +
 
abhuktē'nāvr̥tatvācca yātyūrdhvaṁ tasya lakṣaṇam||27||  
 
abhuktē'nāvr̥tatvācca yātyūrdhvaṁ tasya lakṣaṇam||27||  
    
shIto~alpo vA~adhike vAte pitte~atyuShNaH kaphe mRuduH|  
 
shIto~alpo vA~adhike vAte pitte~atyuShNaH kaphe mRuduH|  
 +
 
atibhukte gururvarcaHsa~jcaye~alpabalastathA||26||  
 
atibhukte gururvarcaHsa~jcaye~alpabalastathA||26||  
    
dattastairAvRutaH sneho na yAtyabhibhavAdapi  |  
 
dattastairAvRutaH sneho na yAtyabhibhavAdapi  |  
 +
 
abhukte~anAvRutatvAcca yAtyUrdhvaM tasya lakShaNam||27||  
 
abhukte~anAvRutatvAcca yAtyUrdhvaM tasya lakShaNam||27||  
   Line 610: Line 680:     
अङ्गमर्दज्वराध्मानशीतस्तम्भोरुपीडनैः  |  
 
अङ्गमर्दज्वराध्मानशीतस्तम्भोरुपीडनैः  |  
 +
 
पार्श्वरुग्वेष्टनैर्विद्यात् स्नेहं वातावृतं भिषक्||२८||  
 
पार्श्वरुग्वेष्टनैर्विद्यात् स्नेहं वातावृतं भिषक्||२८||  
  

Navigation menu