Line 229: |
Line 229: |
| #Expectoration of sputum mixed with ''pitta''. [14-16] | | #Expectoration of sputum mixed with ''pitta''. [14-16] |
| | | |
− | ==== Kaphaja kasa ==== | + | ==== ''Kaphaja kasa'' ==== |
| | | |
| गुर्वभिष्यन्दिमधुरस्निग्धस्वप्नाविचेष्टनैः | | | गुर्वभिष्यन्दिमधुरस्निग्धस्वप्नाविचेष्टनैः | |
| वृद्धः श्लेष्माऽनिलं रुद्ध्वा कफकासं करोति हि ||१७|| | | वृद्धः श्लेष्माऽनिलं रुद्ध्वा कफकासं करोति हि ||१७|| |
| + | |
| मन्दाग्नित्वारुचिच्छर्दिपीनसोत्क्लेशगौरवैः | | | मन्दाग्नित्वारुचिच्छर्दिपीनसोत्क्लेशगौरवैः | |
| लोमहर्षास्यमाधुर्यक्लेदसंसदनैर्युतम् ||१८|| | | लोमहर्षास्यमाधुर्यक्लेदसंसदनैर्युतम् ||१८|| |
| + | |
| बहुलं मधुरं स्निग्धं निष्ठीवति घनं कफम् | | | बहुलं मधुरं स्निग्धं निष्ठीवति घनं कफम् | |
| कासमानो ह्यरुग् वक्षः सम्पूर्णमिव मन्यते ||१९|| | | कासमानो ह्यरुग् वक्षः सम्पूर्णमिव मन्यते ||१९|| |
| + | |
| gurvabhiṣyandimadhurasnigdhasvapnāvicēṣṭanaiḥ| | | gurvabhiṣyandimadhurasnigdhasvapnāvicēṣṭanaiḥ| |
| vr̥ddhaḥ ślēṣmā'nilaṁ ruddhvā kaphakāsaṁ [1] karōti hi||17|| | | vr̥ddhaḥ ślēṣmā'nilaṁ ruddhvā kaphakāsaṁ [1] karōti hi||17|| |
| + | |
| mandāgnitvārucicchardipīnasōtklēśagauravaiḥ| | | mandāgnitvārucicchardipīnasōtklēśagauravaiḥ| |
| lōmaharṣāsyamādhuryaklēdasaṁsadanairyutam||18|| | | lōmaharṣāsyamādhuryaklēdasaṁsadanairyutam||18|| |
| + | |
| bahulaṁ madhuraṁ snigdhaṁ niṣṭhīvati ghanaṁ kapham| | | bahulaṁ madhuraṁ snigdhaṁ niṣṭhīvati ghanaṁ kapham| |
| kāsamānō hyarug vakṣaḥ sampūrṇamiva manyatē||19|| | | kāsamānō hyarug vakṣaḥ sampūrṇamiva manyatē||19|| |
Line 246: |
Line 251: |
| gurvabhiShyandimadhurasnigdhasvapnAviceShTanaiH| | | gurvabhiShyandimadhurasnigdhasvapnAviceShTanaiH| |
| vRuddhaH shleShmA~anilaM ruddhvA kaphakAsaM [1] karoti hi||17|| | | vRuddhaH shleShmA~anilaM ruddhvA kaphakAsaM [1] karoti hi||17|| |
| + | |
| mandAgnitvArucicchardipInasotkleshagauravaiH| | | mandAgnitvArucicchardipInasotkleshagauravaiH| |
| lomaharShAsyamAdhuryakledasaMsadanairyutam||18|| | | lomaharShAsyamAdhuryakledasaMsadanairyutam||18|| |
| + | |
| bahulaM madhuraM snigdhaM niShThIvati ghanaM kapham| | | bahulaM madhuraM snigdhaM niShThIvati ghanaM kapham| |
| kAsamAno hyarug vakShaH sampUrNamiva manyate||19|| | | kAsamAno hyarug vakShaH sampUrNamiva manyate||19|| |
| | | |
− | Intake of heavy to digest, slimy, excessive sweets and oily foods ; excessive sleep and habitual inertia leads to aggravation of kapha and thereby obstructs the movement of vata which gives rise to kaphaja type of kasa. | + | Intake of heavy to digest, slimy, excessive sweets and oily foods ; excessive sleep and habitual inertia leads to aggravation of ''kapha'' and thereby obstructs the movement of ''vata'' which gives rise to ''kaphaja'' type of ''kasa''. |
− | The signs and symptoms of kaphaja type of kasa are as follows; | + | |
− | 1. Lowered digestion process, anorexia, vomitng, nasal discharge, nausea and heaviness
| + | The signs and symptoms of ''kaphaja'' type of ''kasa'' are as follows: |
− | 2. Horripilation, stickiness and sweetness of the mouth
| + | #Lowered digestion process, anorexia, vomitng, nasal discharge, nausea and heaviness |
− | 3. Expectoration of thick, sweet, slimy, phlegm in large quantity
| + | #Horripilation, stickiness and sweetness of the mouth |
− | 4. Not feeling of pain in the chest while coughing
| + | #Expectoration of thick, sweet, slimy, phlegm in large quantity |
− | 5. Feeling of fullness in the chest(17-19)
| + | #Not feeling of pain in the chest while coughing |
| + | #Feeling of fullness in the chest [17-19] |
| | | |
| ==== Kshataja kasa ==== | | ==== Kshataja kasa ==== |