Charak Samhita

Changes

Shadvirechanashatashritiya Adhyaya (view source)

Revision as of 14:27, 18 September 2019

116 bytes removed ,  14:27, 18 September 2019
m
no edit summary
Line 190: Line 190:  
teShAmekaikasmin mahAkaShAye dasha dashAvayavikAn kaShAyAnanuvyAkhyAsyAmaH; tAnyeva pa~jca kaShAyashatAni bhavanti||8||
 
teShAmekaikasmin mahAkaShAye dasha dashAvayavikAn kaShAyAnanuvyAkhyAsyAmaH; tAnyeva pa~jca kaShAyashatAni bhavanti||8||
   −
====The Fifty ''Mahakashaya'' (or classes of medicines, grouped by major classes) ====
  −
  −
===== Ten Major Classes/Groups of Medicines =====
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 230: Line 227:  
Thus, fifty classes of medicines have been mentioned for definition and example. Among them, in every class, the ten constituent medicinal herbs will be described further, which will complete the list of five hundred medicinal herbs. [8]
 
Thus, fifty classes of medicines have been mentioned for definition and example. Among them, in every class, the ten constituent medicinal herbs will be described further, which will complete the list of five hundred medicinal herbs. [8]
    +
====== Group I: Six subgroups of medicines ======
    
तद्यथा- जीवकर्षभकौमेदामहामेदाकाकोलीक्षीरकाकोलीमुद्गपर्णीमाषपर्ण्यौ जीवन्ती मधुकमिति दशेमानि जीवनीयानि भवन्ति (१),  
 
तद्यथा- जीवकर्षभकौमेदामहामेदाकाकोलीक्षीरकाकोलीमुद्गपर्णीमाषपर्ण्यौ जीवन्ती मधुकमिति दशेमानि जीवनीयानि भवन्ति (१),  
Line 274: Line 272:  
iti ShaTkaHkaShAyavargaH||9||  
 
iti ShaTkaHkaShAyavargaH||9||  
   −
====== Group I: Six subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 299: Line 296:  
|}
 
|}
    +
====== Group II: Four subgroups of medicines ======
    
ऐन्द्र्यृषभ्यतिरसर्ष्यप्रोक्तापयस्याश्वगन्धास्थिरारोहिणीबलातिबला इति दशेमानि बल्यानि भवन्ति (७),  
 
ऐन्द्र्यृषभ्यतिरसर्ष्यप्रोक्तापयस्याश्वगन्धास्थिरारोहिणीबलातिबला इति दशेमानि बल्यानि भवन्ति (७),  
Line 330: Line 328:     
iti catuShkaH kaShAyavargaH||10||
 
iti catuShkaH kaShAyavargaH||10||
−
  −
====== Group II: Four subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 350: Line 346:  
|}
 
|}
    +
====== Group III: Six subgroups of medicines ======
    
नागरचव्यचित्रकविडङ्गमूर्वागुडूचीवचामुस्तपिप्पलीपटोलानीति  
 
नागरचव्यचित्रकविडङ्गमूर्वागुडूचीवचामुस्तपिप्पलीपटोलानीति  
Line 396: Line 393:  
iti ShaTkaHkaShAyavargaH||11||
 
iti ShaTkaHkaShAyavargaH||11||
   −
====== Group III: Six subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 420: Line 416:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group IV: Four subgroups of medicines ======
    
वीरणशालिषष्टिकेक्षुवालिकादर्भकुशकाशगुन्द्रेत्कटकत्तृणमूलानीति  
 
वीरणशालिषष्टिकेक्षुवालिकादर्भकुशकाशगुन्द्रेत्कटकत्तृणमूलानीति  
Line 453: Line 451:     
iti catuShkaH kaShAyavargaH||12||
 
iti catuShkaH kaShAyavargaH||12||
−
  −
====== Group IV: Four subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 472: Line 468:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group V: Seven subgroups of medicines ======
    
मृद्वीकामधुकमधुपर्णीमेदाविदारीकाकोलीक्षीरकालोलीजीवकजीवन्तीशालपर्ण्य इति दशेमानि स्नेहोपगानि भवन्ति (२१),  
 
मृद्वीकामधुकमधुपर्णीमेदाविदारीकाकोलीक्षीरकालोलीजीवकजीवन्तीशालपर्ण्य इति दशेमानि स्नेहोपगानि भवन्ति (२१),  
Line 524: Line 522:  
iti saptakaHkaShAyavargaH||13||
 
iti saptakaHkaShAyavargaH||13||
   −
====== Group V: Seven subgroups of medicines ======
   
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! Name of Subgroup !! Medicines (herbs)
 
! Name of Subgroup !! Medicines (herbs)
Line 550: Line 547:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group VI: Three subgroups of medicines ======
    
जम्ब्वाम्रपल्लवमातुलुङ्गाम्लबदरदाडिमयवयष्टिकोशीरमृल्लाजा  
 
जम्ब्वाम्रपल्लवमातुलुङ्गाम्लबदरदाडिमयवयष्टिकोशीरमृल्लाजा  
Line 574: Line 573:  
iti trikaHkaShAyavargaH||14||
 
iti trikaHkaShAyavargaH||14||
   −
====== Group VI: Three subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 589: Line 587:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group VII: Five subgroups ======
    
प्रियङ्ग्वनन्ताम्रास्थिकट्वङ्गलोध्रमोचरससमङ्गाधातकीपुष्पपद्मापद्मकेशराणीति  
 
प्रियङ्ग्वनन्ताम्रास्थिकट्वङ्गलोध्रमोचरससमङ्गाधातकीपुष्पपद्मापद्मकेशराणीति  
Line 629: Line 629:  
iti pa~jcakaHkaShAyavargaH||15||
 
iti pa~jcakaHkaShAyavargaH||15||
   −
====== Group VII: Five subgroups ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 650: Line 649:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group VIII:  Five subgroups of medicines ======
    
द्राक्षाभयामलकपिप्पलीदुरालभाशृङ्गीकण्टकारिकावृश्चीरपुनर्नवातामलक्य इति दशेमानि कासहराणि भवन्ति (३६),  
 
द्राक्षाभयामलकपिप्पलीदुरालभाशृङ्गीकण्टकारिकावृश्चीरपुनर्नवातामलक्य इति दशेमानि कासहराणि भवन्ति (३६),  
Line 690: Line 691:  
iti pa~jcakaH kaShAyavargaH||16||
 
iti pa~jcakaH kaShAyavargaH||16||
   −
====== Group VIII:  Five subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 711: Line 711:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group IX: Five subgroups of medicines ======
 +
 
लाजाचन्दनकाश्मर्यफलमधूकशर्करानीलोत्पलोशीरसारिवागुडूचीह्रीबेराणीति दशेमानि दाहप्रशमनानि भवन्ति (४१),  
 
लाजाचन्दनकाश्मर्यफलमधूकशर्करानीलोत्पलोशीरसारिवागुडूचीह्रीबेराणीति दशेमानि दाहप्रशमनानि भवन्ति (४१),  
   Line 747: Line 750:  
iti pa~jcakaHkaShAyavargaH||17||
 
iti pa~jcakaHkaShAyavargaH||17||
   −
====== Group IX: Five subgroups of medicines ======
      
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
Line 768: Line 770:  
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 +
====== Group X: Five subgroups of medicines ======
    
मधुमधुकरुधिरमोचरसमृत्कपाललोध्रगैरिकप्रियङ्गुशर्करालाजा  
 
मधुमधुकरुधिरमोचरसमृत्कपाललोध्रगैरिकप्रियङ्गुशर्करालाजा  
Line 809: Line 813:  
iti pa~jcakaH kaShAyavargaH||18||
 
iti pa~jcakaH kaShAyavargaH||18||
   −
====== Group X: Five subgroups of medicines ======
   
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! Name of Subgroup !! Medicines (herbs)
 
! Name of Subgroup !! Medicines (herbs)
Line 840: Line 843:  
Thus five hundred medicines grouped in fifty classes have been mentioned alongwith definition and examples. [19]
 
Thus five hundred medicines grouped in fifty classes have been mentioned alongwith definition and examples. [19]
   −
==== Limitations of description in ''Samhita'' ====
+
==== Limitations and guidelines for description in ''Samhita'' ====
    
नहि विस्तरस्य प्रमाणमस्ति, न चाप्यतिसङ्क्षेपोऽल्पबुद्धीनां सामर्थ्यायोपकल्पते, तस्मादनतिसङ्क्षेपेणानतिविस्तरेण चोपदिष्टाः|  
 
नहि विस्तरस्य प्रमाणमस्ति, न चाप्यतिसङ्क्षेपोऽल्पबुद्धीनां सामर्थ्यायोपकल्पते, तस्मादनतिसङ्क्षेपेणानतिविस्तरेण चोपदिष्टाः|  
Retrieved from "https://www.carakasamhitaonline.com/index.php?title=Special:MobileDiff/30117"