9,091
edits
Changes
Vidhishonitiya Adhyaya (view source)
Revision as of 08:39, 14 December 2018
, 08:39, 14 December 2018→Dosha specific features of mada (intoxication)
सक्तानल्पद्रुताभाषं चलस्खलितचेष्टितम्|
सक्तानल्पद्रुताभाषं चलस्खलितचेष्टितम्|
विद्याद्वातमदाविष्टं रूक्षश्यावारुणाकृतिम्||३०||
विद्याद्वातमदाविष्टं रूक्षश्यावारुणाकृतिम्||३०||
सक्रोधपरुषाभाषं सम्प्रहारकलिप्रियम्|
सक्रोधपरुषाभाषं सम्प्रहारकलिप्रियम्|
विद्यात् पित्तमदाविष्टं रक्तपीतासिताकृतिम्||३१||
विद्यात् पित्तमदाविष्टं रक्तपीतासिताकृतिम्||३१||
स्वल्पासम्बद्धवचनं तन्द्रालस्यसमन्वितम्|
स्वल्पासम्बद्धवचनं तन्द्रालस्यसमन्वितम्|
विद्यात् कफमदाविष्टं पाण्डुं प्रध्यानतत्परम्||३२||
विद्यात् कफमदाविष्टं पाण्डुं प्रध्यानतत्परम्||३२||
saktānalpadrutābhāṣaṁ calaskhalitacēṣṭitam |
saktānalpadrutābhāṣaṁ calaskhalitacēṣṭitam |
vidyādvātamadāviṣṭaṁ rūkṣaśyāvāruṇākr̥tim||30||
vidyādvātamadāviṣṭaṁ rūkṣaśyāvāruṇākr̥tim||30||
sakrōdhaparuṣābhāṣaṁ samprahārakalipriyam|
sakrōdhaparuṣābhāṣaṁ samprahārakalipriyam|
vidyāt pittamadāviṣṭaṁ raktapītāsitākr̥tim||31||
vidyāt pittamadāviṣṭaṁ raktapītāsitākr̥tim||31||
svalpāsambaddhavacanaṁ tandrālasyasamanvitam|
svalpāsambaddhavacanaṁ tandrālasyasamanvitam|
vidyāt kaphamadāviṣṭaṁ pāṇḍuṁ pradhyānatatparam||32||
vidyāt kaphamadāviṣṭaṁ pāṇḍuṁ pradhyānatatparam||32||
saktAnalpadrutAbhAShaM calaskhalitaceShTitam |
saktAnalpadrutAbhAShaM calaskhalitaceShTitam |
vidyAdvAtamadAviShTaM rUkShashyAvAruNAkRutim||30||
vidyAdvAtamadAviShTaM rUkShashyAvAruNAkRutim||30||
sakrodhaparuShAbhAShaM samprahArakalipriyam|
sakrodhaparuShAbhAShaM samprahArakalipriyam|
vidyAt pittamadAviShTaM raktapItAsitAkRutim||31||
vidyAt pittamadAviShTaM raktapItAsitAkRutim||31||
svalpAsambaddhavacanaM tandrAlasyasamanvitam|
svalpAsambaddhavacanaM tandrAlasyasamanvitam|
vidyAt kaphamadAviShTaM pANDuM pradhyAnatatparam||32||
vidyAt kaphamadAviShTaM pANDuM pradhyAnatatparam||32||
jAyate shAmyati kShipraM mado madyamadAkRutiH||33||
jAyate shAmyati kShipraM mado madyamadAkRutiH||33||
''
Sannipataja mada'' (a type of narcosis) arises and subsides quickly like alcoholic narcosis. [33]
यश्च मद्यकृतः प्रोक्तो विषजो रौधिरश्च यः|
सर्व एते मदा नर्ते वातपित्तकफत्रयात्||३४||
सर्व एते मदा नर्ते वातपित्तकफत्रयात्||३४||
yaśca madyakr̥taḥ prōktō viṣajō raudhiraśca yaḥ|
yaśca madyakr̥taḥ prōktō viṣajō raudhiraśca yaḥ|
sarva ētē madā nartē vātapittakaphatrayāt||34||
sarva ētē madā nartē vātapittakaphatrayāt||34||
yashca madyakRutaH prokto viShajo raudhirashca yaH|
yashca madyakRutaH prokto viShajo raudhirashca yaH|
sarva ete madA narte vAtapittakaphatrayAt||34||
sarva ete madA narte vAtapittakaphatrayAt||34||