9,091
edits
Changes
→Sanskrit text, Transliteration and English Translation
दशमूलं बलां रास्नामश्वगन्धां पुनर्नवाम्|
दशमूलं बलां रास्नामश्वगन्धां पुनर्नवाम्|
गुडूच्येरण्डभूतीकभार्गीवृषकरोहिषम्||४||
गुडूच्येरण्डभूतीकभार्गीवृषकरोहिषम्||४||
शतावरीं सहचरं काकनासां पलांशिकम् |
शतावरीं सहचरं काकनासां पलांशिकम् |
यवमाषातसीकोलकुलत्थान् प्रसृतोन्मितान्||५||
यवमाषातसीकोलकुलत्थान् प्रसृतोन्मितान्||५||
चतुर्द्रोणेऽम्भसः पक्त्वा द्रोणशेषेण तेन च|
चतुर्द्रोणेऽम्भसः पक्त्वा द्रोणशेषेण तेन च|
तैलाढकं समक्षीरं जीवनीयैः पलोन्मितैः||६||
तैलाढकं समक्षीरं जीवनीयैः पलोन्मितैः||६||
daśamūlaṁ balāṁ rāsnāmaśvagandhāṁ punarnavām|
daśamūlaṁ balāṁ rāsnāmaśvagandhāṁ punarnavām|
guḍūcyēraṇḍabhūtīkabhārgīvr̥ṣakarōhiṣam||4||
guḍūcyēraṇḍabhūtīkabhārgīvr̥ṣakarōhiṣam||4||
śatāvarīṁ sahacaraṁ kākanāsāṁ palāṁśikam |
śatāvarīṁ sahacaraṁ kākanāsāṁ palāṁśikam |
yavamāṣātasīkōlakulatthān prasr̥tōnmitān||5||
yavamāṣātasīkōlakulatthān prasr̥tōnmitān||5||
caturdrōṇē'mbhasaḥ paktvā drōṇaśēṣēṇa tēna ca|
caturdrōṇē'mbhasaḥ paktvā drōṇaśēṣēṇa tēna ca|
tailāḍhakaṁ samakṣīraṁ jīvanīyaiḥ palōnmitaiḥ||6||
tailāḍhakaṁ samakṣīraṁ jīvanīyaiḥ palōnmitaiḥ||6||
dashamUlaM balAM rAsnAmashvagandhAM punarnavAm|
dashamUlaM balAM rAsnAmashvagandhAM punarnavAm|
guDUcyeraNDabhUtIkabhArgIvRuShakarohiSham||4||
guDUcyeraNDabhUtIkabhArgIvRuShakarohiSham||4||
shatAvarIM sahacaraM kAkanAsAM PalaMshikam |
shatAvarIM sahacaraM kAkanAsAM PalaMshikam |
yavamAShAtasIkolakulatthAn prasRutonmitAn||5||
yavamAShAtasIkolakulatthAn prasRutonmitAn||5||
caturdroNe~ambhasaH paktvA droNasheSheNa tena ca|
caturdroNe~ambhasaH paktvA droNasheSheNa tena ca|
tailADhakaM samakShIraM jIvanIyaiH palonmitaiH||6||
tailADhakaM samakShIraM jIvanIyaiH palonmitaiH||6||
शताह्वायवबिल्वाम्लैः सिद्धं तैलं समीरणे|
शताह्वायवबिल्वाम्लैः सिद्धं तैलं समीरणे|
सैन्धवेनाग्नितप्तेन तप्तं चानिलनुद्धृतम्||८||
सैन्धवेनाग्नितप्तेन तप्तं चानिलनुद्धृतम्||८||
śatāhvāyavabilvāmlaiḥ siddhaṁ tailaṁ samīraṇē|
śatāhvāyavabilvāmlaiḥ siddhaṁ tailaṁ samīraṇē|
saindhavēnāgnitaptēna taptaṁ cānilanuddhr̥tam||8||
saindhavēnāgnitaptēna taptaṁ cānilanuddhr̥tam||8||
shatAhvAyavabilvAmlaiH siddhaM tailaM samIraNe|
shatAhvAyavabilvAmlaiH siddhaM tailaM samIraNe|
saindhavenAgnitaptena taptaM cAnilanuddhRutam||8||
saindhavenAgnitaptena taptaM cAnilanuddhRutam||8||
जीवन्तीं मदनं मेदां श्रावणीं मधुकं बलाम्|
जीवन्तीं मदनं मेदां श्रावणीं मधुकं बलाम्|
शताह्वर्षभकौ कृष्णां काकनासां शतावरीम्||९||
शताह्वर्षभकौ कृष्णां काकनासां शतावरीम्||९||
स्वगुप्तां क्षीरकाकोलीं कर्कटाख्यां शटीं वचाम्|
स्वगुप्तां क्षीरकाकोलीं कर्कटाख्यां शटीं वचाम्|
पिष्ट्वा तैलं घृतं क्षीरे साधयेत्तच्चतुर्गुणे||१०||
पिष्ट्वा तैलं घृतं क्षीरे साधयेत्तच्चतुर्गुणे||१०||
बृंहणं वातपित्तघ्नं बलशुक्राग्निवर्धनम्|
बृंहणं वातपित्तघ्नं बलशुक्राग्निवर्धनम्|
मूत्ररेतोरजोदोषान् हरेत्तदनुवासनम्||११||
मूत्ररेतोरजोदोषान् हरेत्तदनुवासनम्||११||
लाभतश्चन्दनाद्यैश्च पिष्टैः क्षीरचतुर्गुणम्|
लाभतश्चन्दनाद्यैश्च पिष्टैः क्षीरचतुर्गुणम्|
तैलपादं घृतं सिद्धं पित्तघ्नमनुवासनम्||१२||
तैलपादं घृतं सिद्धं पित्तघ्नमनुवासनम्||१२||
jīvantīṁ madanaṁ mēdāṁ śrāvaṇīṁ madhukaṁ balām|
jīvantīṁ madanaṁ mēdāṁ śrāvaṇīṁ madhukaṁ balām|
śatāhvarṣabhakau kr̥ṣṇāṁ kākanāsāṁ śatāvarīm||9||
śatāhvarṣabhakau kr̥ṣṇāṁ kākanāsāṁ śatāvarīm||9||
svaguptāṁ kṣīrakākōlīṁ karkaṭākhyāṁ śaṭīṁ vacām|
svaguptāṁ kṣīrakākōlīṁ karkaṭākhyāṁ śaṭīṁ vacām|
piṣṭvā tailaṁ ghr̥taṁ kṣīrē sādhayēttaccaturguṇē||10||
piṣṭvā tailaṁ ghr̥taṁ kṣīrē sādhayēttaccaturguṇē||10||
br̥ṁhaṇaṁ vātapittaghnaṁ balaśukrāgnivardhanam|
br̥ṁhaṇaṁ vātapittaghnaṁ balaśukrāgnivardhanam|
mūtrarētōrajōdōṣān harēttadanuvāsanam||11||
mūtrarētōrajōdōṣān harēttadanuvāsanam||11||
lābhataścandanādyaiśca piṣṭaiḥ kṣīracaturguṇam|
lābhataścandanādyaiśca piṣṭaiḥ kṣīracaturguṇam|
tailapādaṁ ghr̥taṁ siddhaṁ pittaghnamanuvāsanam||12||
tailapādaṁ ghr̥taṁ siddhaṁ pittaghnamanuvāsanam||12||
jIvantIM madanaM medAM shrAvaNIM madhukaM balAm|
jIvantIM madanaM medAM shrAvaNIM madhukaM balAm|
shatAhvarShabhakau kRuShNAM kAkanAsAM shatAvarIm||9||
shatAhvarShabhakau kRuShNAM kAkanAsAM shatAvarIm||9||
svaguptAM kShIrakAkolIM karkaTAkhyAM shaTIM vacAm|
svaguptAM kShIrakAkolIM karkaTAkhyAM shaTIM vacAm|
piShTvA tailaM ghRutaM kShIre sAdhayettaccaturguNe||10||
piShTvA tailaM ghRutaM kShIre sAdhayettaccaturguNe||10||
bRuMhaNaM vAtapittaghnaM balashukrAgnivardhanam|
bRuMhaNaM vAtapittaghnaM balashukrAgnivardhanam|
mUtraretorajodoShAn harettadanuvAsanam||11||
mUtraretorajodoShAn harettadanuvAsanam||11||
lAbhatashcandanAdyaishca piShTaiH kShIracaturguNam|
lAbhatashcandanAdyaishca piShTaiH kShIracaturguNam|
tailapAdaM ghRutaM siddhaM pittaghnamanuvAsanam||12||
tailapAdaM ghRutaM siddhaM pittaghnamanuvAsanam||12||
सैन्धवं मदनं कुष्ठं शताह्वां निचुलं वचाम् |
सैन्धवं मदनं कुष्ठं शताह्वां निचुलं वचाम् |
ह्रीवेरं मधुकं भार्गीं देवदारु सकट्फलम्||१३||
ह्रीवेरं मधुकं भार्गीं देवदारु सकट्फलम्||१३||
नागरं पुष्करं मेदां चविकां चित्रकं शटीम्|
नागरं पुष्करं मेदां चविकां चित्रकं शटीम्|
विडङ्गातिविषे श्यामां हरेणुं नीलिनीं स्थिराम्||१४||
विडङ्गातिविषे श्यामां हरेणुं नीलिनीं स्थिराम्||१४||
बिल्वाजमोदे कृष्णां च दन्तीं रास्नां च पेषयेत्|
बिल्वाजमोदे कृष्णां च दन्तीं रास्नां च पेषयेत्|
साध्यमेरण्डजं तैलं तैलं वा कफरोगनुत्||१५||
साध्यमेरण्डजं तैलं तैलं वा कफरोगनुत्||१५||
व्रध्नोदावर्तगुल्मार्शःप्लीहमेहाढ्यमारुतान्|
व्रध्नोदावर्तगुल्मार्शःप्लीहमेहाढ्यमारुतान्|
आनाहमश्मरीं चैव हन्यात्तदनुवासनात्||१६||
आनाहमश्मरीं चैव हन्यात्तदनुवासनात्||१६||
मदनैर्वाऽम्लसंयुक्तैर्बिल्वाद्येन गणेन वा|
मदनैर्वाऽम्लसंयुक्तैर्बिल्वाद्येन गणेन वा|
तैलं कफहरैर्वाऽपि कफघ्नं कल्पयेद्भिषक्||१७||
तैलं कफहरैर्वाऽपि कफघ्नं कल्पयेद्भिषक्||१७||
saindhavaṁ madanaṁ kuṣṭhaṁ śatāhvāṁ niculaṁ vacām |
saindhavaṁ madanaṁ kuṣṭhaṁ śatāhvāṁ niculaṁ vacām |
hrīvēraṁ madhukaṁ bhārgīṁ dēvadāru sakaṭphalam||13||
hrīvēraṁ madhukaṁ bhārgīṁ dēvadāru sakaṭphalam||13||
nāgaraṁ puṣkaraṁ mēdāṁ cavikāṁ citrakaṁ śaṭīm|
nāgaraṁ puṣkaraṁ mēdāṁ cavikāṁ citrakaṁ śaṭīm|
viḍaṅgātiviṣē śyāmāṁ harēṇuṁ nīlinīṁ sthirām||14||
viḍaṅgātiviṣē śyāmāṁ harēṇuṁ nīlinīṁ sthirām||14||
bilvājamōdē kr̥ṣṇāṁ ca dantīṁ rāsnāṁ ca pēṣayēt|
bilvājamōdē kr̥ṣṇāṁ ca dantīṁ rāsnāṁ ca pēṣayēt|
sādhyamēraṇḍajaṁ tailaṁ tailaṁ vā kapharōganut||15||
sādhyamēraṇḍajaṁ tailaṁ tailaṁ vā kapharōganut||15||
vradhnōdāvartagulmārśaḥplīhamēhāḍhyamārutān|
vradhnōdāvartagulmārśaḥplīhamēhāḍhyamārutān|
ānāhamaśmarīṁ caiva hanyāttadanuvāsanāt||16||
ānāhamaśmarīṁ caiva hanyāttadanuvāsanāt||16||
madanairvā'mlasaṁyuktairbilvādyēna gaṇēna vā|
madanairvā'mlasaṁyuktairbilvādyēna gaṇēna vā|
tailaṁ kaphaharairvā'pi kaphaghnaṁ kalpayēdbhiṣak||17||
tailaṁ kaphaharairvā'pi kaphaghnaṁ kalpayēdbhiṣak||17||
saindhavaM madanaM kuShThaM shatAhvAM niculaM vacAm |
saindhavaM madanaM kuShThaM shatAhvAM niculaM vacAm |
hrIveraM madhukaM bhArgIM devadAru sakaTphalam||13||
hrIveraM madhukaM bhArgIM devadAru sakaTphalam||13||
nAgaraM puShkaraM medAM cavikAM citrakaM shaTIm|
nAgaraM puShkaraM medAM cavikAM citrakaM shaTIm|
viDa~ggAtiviShe shyAmAM hareNuM nIlinIM sthirAm||14||
viDa~ggAtiviShe shyAmAM hareNuM nIlinIM sthirAm||14||
bilvAjamode kRuShNAM ca dantIM rAsnAM ca peShayet|
bilvAjamode kRuShNAM ca dantIM rAsnAM ca peShayet|
sAdhyameraNDajaM tailaM tailaM vA kapharoganut||15||
sAdhyameraNDajaM tailaM tailaM vA kapharoganut||15||
vradhnodAvartagulmArshaHplIhamehADhyamArutAn|
vradhnodAvartagulmArshaHplIhamehADhyamArutAn|
AnAhamashmarIM caiva hanyAttadanuvAsanAt||16||
AnAhamashmarIM caiva hanyAttadanuvAsanAt||16||
madanairvA~amlasaMyuktairbilvAdyena gaNena vA|
madanairvA~amlasaMyuktairbilvAdyena gaNena vA|
tailaM kaphaharairvA~api kaphaghnaM kalpayedbhiShak||17||
tailaM kaphaharairvA~api kaphaghnaM kalpayedbhiShak||17||
विडङ्गैरण्डरजनीपटोलत्रिफलामृताः|
विडङ्गैरण्डरजनीपटोलत्रिफलामृताः|
जातीप्रवालनिर्गुण्डीदशमूलाखुपर्णिकाः||१८||
जातीप्रवालनिर्गुण्डीदशमूलाखुपर्णिकाः||१८||
निम्बपाठासहचरशम्पाककरवीरकाः|
निम्बपाठासहचरशम्पाककरवीरकाः|
एषां क्वाथेन विपचेत्तैलमेभिश्च कल्कितैः||१९||
एषां क्वाथेन विपचेत्तैलमेभिश्च कल्कितैः||१९||
फलबिल्वत्रिवृत्कृष्णारास्नाभूनिम्बदारुभिः|
फलबिल्वत्रिवृत्कृष्णारास्नाभूनिम्बदारुभिः|
सप्तपर्णवचोशीरदार्वीकुष्ठकलिङ्गकैः||२०||
सप्तपर्णवचोशीरदार्वीकुष्ठकलिङ्गकैः||२०||
लतागौरीशताह्वाग्निशटीचोरकपौष्करैः |
लतागौरीशताह्वाग्निशटीचोरकपौष्करैः |
तत् कुष्ठानि क्रिमीन् मेहानर्शांसि ग्रहणीगदम्||२१||
तत् कुष्ठानि क्रिमीन् मेहानर्शांसि ग्रहणीगदम्||२१||
क्लीबतां विषमाग्नित्वं मलं दोषत्रयं तथा|
क्लीबतां विषमाग्नित्वं मलं दोषत्रयं तथा|
प्रयुक्तं प्रणुदत्याशु पानाभ्यङ्गानुवासनैः||२२||
प्रयुक्तं प्रणुदत्याशु पानाभ्यङ्गानुवासनैः||२२||
viḍaṅgairaṇḍarajanīpaṭōlatriphalāmr̥tāḥ|
viḍaṅgairaṇḍarajanīpaṭōlatriphalāmr̥tāḥ|
jātīpravālanirguṇḍīdaśamūlākhuparṇikāḥ||18||
jātīpravālanirguṇḍīdaśamūlākhuparṇikāḥ||18||
nimbapāṭhāsahacaraśampākakaravīrakāḥ|
nimbapāṭhāsahacaraśampākakaravīrakāḥ|
ēṣāṁ kvāthēna vipacēttailamēbhiśca kalkitaiḥ||19||
ēṣāṁ kvāthēna vipacēttailamēbhiśca kalkitaiḥ||19||
phalabilvatrivr̥tkr̥ṣṇārāsnābhūnimbadārubhiḥ|
phalabilvatrivr̥tkr̥ṣṇārāsnābhūnimbadārubhiḥ|
saptaparṇavacōśīradārvīkuṣṭhakaliṅgakaiḥ||20||
saptaparṇavacōśīradārvīkuṣṭhakaliṅgakaiḥ||20||
latāgaurīśatāhvāgniśaṭīcōrakapauṣkaraiḥ |
latāgaurīśatāhvāgniśaṭīcōrakapauṣkaraiḥ |
tat kuṣṭhāni krimīn mēhānarśāṁsi grahaṇīgadam||21||
tat kuṣṭhāni krimīn mēhānarśāṁsi grahaṇīgadam||21||
klībatāṁ viṣamāgnitvaṁ malaṁ dōṣatrayaṁ tathā|
klībatāṁ viṣamāgnitvaṁ malaṁ dōṣatrayaṁ tathā|
prayuktaṁ praṇudatyāśu pānābhyaṅgānuvāsanaiḥ||22||
prayuktaṁ praṇudatyāśu pānābhyaṅgānuvāsanaiḥ||22||
viDa~ggairaNDarajanIpaTolatriphalAmRutAH|
viDa~ggairaNDarajanIpaTolatriphalAmRutAH|
jAtIpravAlanirguNDIdashamUlAkhuparNikAH||18||
jAtIpravAlanirguNDIdashamUlAkhuparNikAH||18||
nimbapAThAsahacarashampAkakaravIrakAH|
nimbapAThAsahacarashampAkakaravIrakAH|
eShAM kvAthena vipacettailamebhishca kalkitaiH||19||
eShAM kvAthena vipacettailamebhishca kalkitaiH||19||
phalabilvatrivRutkRuShNArAsnAbhUnimbadArubhiH|
phalabilvatrivRutkRuShNArAsnAbhUnimbadArubhiH|
saptaparNavacoshIradArvIkuShThakali~ggakaiH||20||
saptaparNavacoshIradArvIkuShThakali~ggakaiH||20||
latAgaurIshatAhvAgnishaTIcorakapauShkaraiH |
latAgaurIshatAhvAgnishaTIcorakapauShkaraiH |
tat kuShThAni krimIn mehAnarshAMsi grahaNIgadam||21||
tat kuShThAni krimIn mehAnarshAMsi grahaNIgadam||21||
klIbatAM viShamAgnitvaM malaM doShatrayaM tathA|
klIbatAM viShamAgnitvaM malaM doShatrayaM tathA|
prayuktaM praNudatyAshu pAnAbhya~ggAnuvAsanaiH||22||
prayuktaM praNudatyAshu pAnAbhya~ggAnuvAsanaiH||22||
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
व्याधिव्यायामकर्माध्वक्षीणाबलनिरोजसाम्|
व्याधिव्यायामकर्माध्वक्षीणाबलनिरोजसाम्|
क्षीणशुक्रस्य चातीव स्नेहवस्तिर्बलप्रदः||२३||
क्षीणशुक्रस्य चातीव स्नेहवस्तिर्बलप्रदः||२३||
पादजङ्घोरुपृष्ठांसकटीनां स्थिरतां पराम्|
पादजङ्घोरुपृष्ठांसकटीनां स्थिरतां पराम्|
जनयेदप्रजानां च प्रजां स्त्रीणां तथा नृणाम्||२४||
जनयेदप्रजानां च प्रजां स्त्रीणां तथा नृणाम्||२४||
vyādhivyāyāmakarmādhvakṣīṇābalanirōjasām|
vyādhivyāyāmakarmādhvakṣīṇābalanirōjasām|
kṣīṇaśukrasya cātīva snēhavastirbalapradaḥ||23||
kṣīṇaśukrasya cātīva snēhavastirbalapradaḥ||23||
pādajaṅghōrupr̥ṣṭhāṁsakaṭīnāṁ sthiratāṁ parām|
pādajaṅghōrupr̥ṣṭhāṁsakaṭīnāṁ sthiratāṁ parām|
janayēdaprajānāṁ ca prajāṁ strīṇāṁ tathā nr̥ṇām||24||
janayēdaprajānāṁ ca prajāṁ strīṇāṁ tathā nr̥ṇām||24||
vyAdhivyAyAmakarmAdhvakShINAbalanirojasAm|
vyAdhivyAyAmakarmAdhvakShINAbalanirojasAm|
kShINashukrasya cAtIva snehavastirbalapradaH||23||
kShINashukrasya cAtIva snehavastirbalapradaH||23||
pAdaja~gghorupRuShThAMsakaTInAM sthiratAM parAm|
pAdaja~gghorupRuShThAMsakaTInAM sthiratAM parAm|
janayedaprajAnAM ca prajAM strINAM tathA nRuNAm||24||
janayedaprajAnAM ca prajAM strINAM tathA nRuNAm||24||
वातपित्तकफात्यन्नपुरीषैरावृतस्य च|
वातपित्तकफात्यन्नपुरीषैरावृतस्य च|
अभुक्ते च प्रणीतस्य स्नेहबस्तेः षडापदः||२५||
अभुक्ते च प्रणीतस्य स्नेहबस्तेः षडापदः||२५||
vātapittakaphātyannapurīṣairāvr̥tasya ca|
vātapittakaphātyannapurīṣairāvr̥tasya ca|
abhuktē ca praṇītasya snēhabastēḥ ṣaḍāpadaḥ||25||
abhuktē ca praṇītasya snēhabastēḥ ṣaḍāpadaḥ||25||
vAtapittakaphAtyannapurIShairAvRutasya ca|
vAtapittakaphAtyannapurIShairAvRutasya ca|
abhukte ca praNItasya snehabasteH ShaDApadaH||25||
abhukte ca praNItasya snehabasteH ShaDApadaH||25||
''Sneha Basti'' causes following six complications:
''Sneha Basti'' causes following six complications:
*Occlusion of enema fluid by vata
*Occlusion of enema fluid by ''vata''
*Occlusion of enema fluid by pitta
*Occlusion of enema fluid by ''pitta''
*Occlusion of enema fluid by kapha
*Occlusion of enema fluid by ''kaph''a
*Occlusion of enema fluid by food
*Occlusion of enema fluid by food
*Occlusion of enema fluid by feces
*Occlusion of enema fluid by feces
शीतोऽल्पो वाऽधिके वाते पित्तेऽत्युष्णः कफे मृदुः|
शीतोऽल्पो वाऽधिके वाते पित्तेऽत्युष्णः कफे मृदुः|
अतिभुक्ते गुरुर्वर्चःसञ्चयेऽल्पबलस्तथा||२६||
अतिभुक्ते गुरुर्वर्चःसञ्चयेऽल्पबलस्तथा||२६||
दत्तस्तैरावृतः स्नेहो न यात्यभिभवादपि |
दत्तस्तैरावृतः स्नेहो न यात्यभिभवादपि |
अभुक्तेऽनावृतत्वाच्च यात्यूर्ध्वं तस्य लक्षणम्||२७||
अभुक्तेऽनावृतत्वाच्च यात्यूर्ध्वं तस्य लक्षणम्||२७||
śītō'lpō vā'dhikē vātē pittē'tyuṣṇaḥ kaphē mr̥duḥ|
śītō'lpō vā'dhikē vātē pittē'tyuṣṇaḥ kaphē mr̥duḥ|
atibhuktē gururvarcaḥsañcayē'lpabalastathā||26||
atibhuktē gururvarcaḥsañcayē'lpabalastathā||26||
dattastairāvr̥taḥ snēhō na yātyabhibhavādapi |
dattastairāvr̥taḥ snēhō na yātyabhibhavādapi |
abhuktē'nāvr̥tatvācca yātyūrdhvaṁ tasya lakṣaṇam||27||
abhuktē'nāvr̥tatvācca yātyūrdhvaṁ tasya lakṣaṇam||27||
shIto~alpo vA~adhike vAte pitte~atyuShNaH kaphe mRuduH|
shIto~alpo vA~adhike vAte pitte~atyuShNaH kaphe mRuduH|
atibhukte gururvarcaHsa~jcaye~alpabalastathA||26||
atibhukte gururvarcaHsa~jcaye~alpabalastathA||26||
dattastairAvRutaH sneho na yAtyabhibhavAdapi |
dattastairAvRutaH sneho na yAtyabhibhavAdapi |
abhukte~anAvRutatvAcca yAtyUrdhvaM tasya lakShaNam||27||
abhukte~anAvRutatvAcca yAtyUrdhvaM tasya lakShaNam||27||
अङ्गमर्दज्वराध्मानशीतस्तम्भोरुपीडनैः |
अङ्गमर्दज्वराध्मानशीतस्तम्भोरुपीडनैः |
पार्श्वरुग्वेष्टनैर्विद्यात् स्नेहं वातावृतं भिषक्||२८||
पार्श्वरुग्वेष्टनैर्विद्यात् स्नेहं वातावृतं भिषक्||२८||