Line 491: |
Line 491: |
| *Sneha-trisneha | | *Sneha-trisneha |
| *Kalka- | | *Kalka- |
− | *Kvātha dravya-laghupancamūla, bruhatpancamūla | + | *Kvatha dravya-laghupanchamoola, bruhatpanchamoola |
− | *Āvāpa dravya-amla rasa, ajamāmsa | + | *Āvapa dravya-amla rasa, ajamamsa |
− | *Guņa- Sarva vātavyādhihara [35-351/2] | + | *Guna- Sarva vatavyadhihara [35-351/2] |
| | | |
| स्थिरादिवर्गस्य बलापटोलत्रायन्तिकैरण्डयवैर्युतस्य||३६|| | | स्थिरादिवर्गस्य बलापटोलत्रायन्तिकैरण्डयवैर्युतस्य||३६|| |
Line 543: |
Line 543: |
| |} | | |} |
| | | |
− | Guna- Dipana, increases mamsa & bala; chakshushya. | + | Guna- Dipana, increases mamsa and bala; chakshushya. |
| | | |
| एरण्डमूलं त्रिपलं पलाशा ह्रस्वानि मूलानि च यानि पञ्च||३८|| | | एरण्डमूलं त्रिपलं पलाशा ह्रस्वानि मूलानि च यानि पञ्च||३८|| |
Line 747: |
Line 747: |
| dAhAtisArapradarAsrapittahRutpANDurogAn viShamajvaraM ca| | | dAhAtisArapradarAsrapittahRutpANDurogAn viShamajvaraM ca| |
| sagulmamUtragrahakAmalAdIn sarvAmayAn pittakRutAnnihanti||52|| | | sagulmamUtragrahakAmalAdIn sarvAmayAn pittakRutAnnihanti||52|| |
| + | {| class="wikitable" style="text-align: center; |
| + | |- |
| + | ! scope="col"| Dravya |
| + | ! scope="col"| Dose |
| + | |- |
| + | | Madhu |
| + | | 2 Madhu-prasrita |
| + | |- |
| + | | Saindhava |
| + | | 1 Karsha |
| + | |- |
| + | | Sneha-ghrita |
| + | | 2 Prasrita |
| + | |- |
| + | | Kalka jeevaniya gana |
| + | | 1 Prasrita |
| + | |- |
| + | | Kvatha dravya- chandana, padmakashtha, vriddhi, yashthi, raasna, vasa, anantamoola, lodhra, manjishtha, ananta, balamoola, sthiraadi varga, trunapanchamoola (2 tola each) jala-8 parts; reduced to 1/4thksheera-½ aďhaka; boiled till ksheeraavashesha. |
| + | | 4 Prasrita |
| + | |- |
| + | | Avapa- sharkara |
| + | | 2 Prasrita |
| + | |} |
| | | |
− | Dravya Dose
| + | Guņa- destroys daha, atisara, pradara, raktapitta, hrodroga, pandu roga, vishama jwara, gulma, mūtrakricchra, kaamala and pittaja vikara.[48-52] |
− | Madhu 2 Madhu-prasruta
| |
− | Saindhava 1 Karsha
| |
− | Sneha-ghrita 2 Prasruta
| |
− | | |
− | ''Kalka dravya- jivanti, meda, vriddhi, shatavari, kshiravidari, kakoli, kasheru, mishri, jivaka, kamala kesara, punďarika kashtha, rakta kamala, neela kamala, atmagupta, yashţi,vidārikanda, munjātaka, nagakeshara, Chandana,'' one Prasruta
| |
− | | |
− | Kvātha dravya- chandana, padmakāshţha, vriddhi, yashţi, rāsnā, vāsā, anantamūla, lodhra, manjishţhā, anantā, balāmūla, sthirādi varga, truņapancamūla (2 tolā each) jala-8 parts; reduced to 1/4thkshīra-½ aďhaka; boiled till kshīrāvaśesha. 4 Prasruta
| |
− | Guņa- destroys dāha, atisāra, pradara, raktapitta, hrodroga, pānďu roga, vishama jwara, gulma, mūtrakricchra, kāmalā and pittaja vikāra.[48-52] | |
| | | |
| द्राक्षादिकाश्मर्यमधूकसेव्यैः ससारिवाचन्दनशीतपाक्यैः| | | द्राक्षादिकाश्मर्यमधूकसेव्यैः ससारिवाचन्दनशीतपाक्यैः| |
Line 776: |
Line 791: |
| hRunnAbhipArshvottamadehadAhe dAhe~antarasthe ca sakRucchramUtre| | | hRunnAbhipArshvottamadehadAhe dAhe~antarasthe ca sakRucchramUtre| |
| kShINe kShate retasi cApi naShTe paitte~atisAre ca nRuNAM prashastaH||55|| | | kShINe kShate retasi cApi naShTe paitte~atisAre ca nRuNAM prashastaH||55|| |
− | | + | {| class="wikitable" style="text-align: center; |
− | Kvātha dravya: kshīrapākārtha dravya-draksha, kashmarya, madhuka, sariva, chandana
| + | |- |
| + | ! scope="col"| Dravya |
| + | |- |
| + | | kshīrapākārtha dravya-draksha, kashmarya, madhuka, sariva, chandana |
| kalka dravyas- mundi, mudgaparni, vamshalochana, kapikachu,yastimadhu, godhooma choorna. | | kalka dravyas- mundi, mudgaparni, vamshalochana, kapikachu,yastimadhu, godhooma choorna. |
| madhu, ghritha, vidaryadi swarasa, ikshu rasa | | madhu, ghritha, vidaryadi swarasa, ikshu rasa |
| + | |} |
| + | |
| Indications- | | Indications- |
| Daha, antardaha, pittaja atisara, mutrkricchra, kshataksheena, shukrakshaya (53-55) | | Daha, antardaha, pittaja atisara, mutrkricchra, kshataksheena, shukrakshaya (53-55) |