Changes

Jump to navigation Jump to search
Line 963: Line 963:  
The person who are suffering with hunger and thirst, weak, predominant with ''vata'' and ''pitta'', consuming arid, less and deficient food, harden stool, weak in psyche, wrong in getting angry, emaciated, exhausted, sore due to the intoxication, gets instantly  affected by even smaller quantity of the liquor.[80-87]
 
The person who are suffering with hunger and thirst, weak, predominant with ''vata'' and ''pitta'', consuming arid, less and deficient food, harden stool, weak in psyche, wrong in getting angry, emaciated, exhausted, sore due to the intoxication, gets instantly  affected by even smaller quantity of the liquor.[80-87]
   −
==== Etiology and clinical features of vata dominant madatyaya ====
+
==== Etiology and clinical features of ''vata'' dominant ''madatyaya'' ====
    
ऊर्ध्वं मदात्ययस्यातः सम्भवं स्वस्वलक्षणम् |  
 
ऊर्ध्वं मदात्ययस्यातः सम्भवं स्वस्वलक्षणम् |  
 
अग्निवेश! चिकित्सां च प्रवक्ष्यामि यथाक्रमम् ||८८||  
 
अग्निवेश! चिकित्सां च प्रवक्ष्यामि यथाक्रमम् ||८८||  
 +
 
स्त्रीशोकभयभाराध्वकर्मभिर्योऽतिकर्शितः |  
 
स्त्रीशोकभयभाराध्वकर्मभिर्योऽतिकर्शितः |  
 
रूक्षाल्पप्रमिताशी च यः पिबत्यतिमात्रया ||८९||  
 
रूक्षाल्पप्रमिताशी च यः पिबत्यतिमात्रया ||८९||  
 +
 
रूक्षं परिणतं मद्यं निशि निद्रां विहत्य च |  
 
रूक्षं परिणतं मद्यं निशि निद्रां विहत्य च |  
 
करोति तस्य तच्छीघ्रं वातप्रायं मदात्ययम् ||९०||  
 
करोति तस्य तच्छीघ्रं वातप्रायं मदात्ययम् ||९०||  
 +
 
हिक्काश्वासशिरःकम्पपार्श्वशूलप्रजागरैः |  
 
हिक्काश्वासशिरःकम्पपार्श्वशूलप्रजागरैः |  
 
विद्याद्बहुप्रलापस्य वातप्रायं मदात्ययम् ||९१||  
 
विद्याद्बहुप्रलापस्य वातप्रायं मदात्ययम् ||९१||  
 +
 
ūrdhvaṁ madātyayasyātaḥ sambhavaṁ svasvalakṣaṇam|  
 
ūrdhvaṁ madātyayasyātaḥ sambhavaṁ svasvalakṣaṇam|  
 
agnivēśa! cikitsāṁ ca pravakṣyāmi yathākramam||88||  
 
agnivēśa! cikitsāṁ ca pravakṣyāmi yathākramam||88||  
 +
 
strīśōkabhayabhārādhvakarmabhiryō'tikarśitaḥ|  
 
strīśōkabhayabhārādhvakarmabhiryō'tikarśitaḥ|  
 
rūkṣālpapramitāśī ca yaḥ pibatyatimātrayā||89||  
 
rūkṣālpapramitāśī ca yaḥ pibatyatimātrayā||89||  
 +
 
rūkṣaṁ pariṇataṁ madyaṁ niśi nidrāṁ vihatya ca|  
 
rūkṣaṁ pariṇataṁ madyaṁ niśi nidrāṁ vihatya ca|  
 
karōti tasya tacchīghraṁ vātaprāyaṁ madātyayam||90||  
 
karōti tasya tacchīghraṁ vātaprāyaṁ madātyayam||90||  
 +
 
hikkāśvāsaśiraḥkampapārśvaśūlaprajāgaraiḥ|  
 
hikkāśvāsaśiraḥkampapārśvaśūlaprajāgaraiḥ|  
 
vidyādbahupralāpasya vātaprāyaṁ madātyayam||91||  
 
vidyādbahupralāpasya vātaprāyaṁ madātyayam||91||  
Line 984: Line 991:  
UrdhvaM madAtyayasyAtaH sambhavaM svasvalakShaNam |  
 
UrdhvaM madAtyayasyAtaH sambhavaM svasvalakShaNam |  
 
agnivesha! cikitsAM ca pravakShyAmi yathAkramam ||88||  
 
agnivesha! cikitsAM ca pravakShyAmi yathAkramam ||88||  
 +
 
strIshokabhayabhArAdhvakarmabhiryo~atikarshitaH |  
 
strIshokabhayabhArAdhvakarmabhiryo~atikarshitaH |  
 
rUkShAlpapramitAshI ca yaH pibatyatimAtrayA ||89||  
 
rUkShAlpapramitAshI ca yaH pibatyatimAtrayA ||89||  
 +
 
rUkShaM pariNataM madyaM nishi nidrAM vihatya ca |  
 
rUkShaM pariNataM madyaM nishi nidrAM vihatya ca |  
 
karoti tasya tacchIghraM vAtaprAyaM madAtyayam ||90||  
 
karoti tasya tacchIghraM vAtaprAyaM madAtyayam ||90||  
 +
 
hikkAshvAsashiraHkampapArshvashUlaprajAgaraiH |  
 
hikkAshvAsashiraHkampapArshvashUlaprajAgaraiH |  
 
vidyAdbahupralApasya vAtaprAyaM madAtyayam ||91||  
 
vidyAdbahupralApasya vAtaprAyaM madAtyayam ||91||  
   −
Agnivesha, (I am) consequently describing the etiology, distinct features and the treatment of madatyaya (the alcoholism).  
+
Agnivesha, (I am) consequently describing the etiology, distinct features and the treatment of ''madatyaya'' (the alcoholism).  
If a person is emaciated due to excess sexual intercourse, grief, fear, bearing heavy weight, traveling, consuming arid, less in quantity and deficient in quality food, drinks, arid and older liquor in excess quantity at night, disturbing sleep leads to vata dominant madatyaya.
+
 
Hiccups, breathlessness, tremors in head, pain in flanks, sleeplessness, and frequent delirium are the symptoms of vata dominant madatyaya.(88-90)
+
If a person is emaciated due to excess sexual intercourse, grief, fear, bearing heavy weight, traveling, consuming arid, less in quantity and deficient in quality food, drinks, arid and older liquor in excess quantity at night, disturbing sleep leads to vata dominant ''madatyaya''.
 +
 
 +
Hiccups, breathlessness, tremors in head, pain in flanks, sleeplessness, and frequent delirium are the symptoms of vata dominant ''madatyaya''.[88-90]
 +
 
 +
==== Etiology and clinical features of ''pitta'' dominant ''madatyaya'' ====
   −
Etiology and clinical features of pitta dominant madatyaya:
   
तीक्ष्णोष्णं मद्यमम्लं च योऽतिमात्रं निषेवते |  
 
तीक्ष्णोष्णं मद्यमम्लं च योऽतिमात्रं निषेवते |  
 
अम्लोष्णतीक्ष्णभोजी च क्रोधनोऽग्न्यातपप्रियः ||९२||  
 
अम्लोष्णतीक्ष्णभोजी च क्रोधनोऽग्न्यातपप्रियः ||९२||  

Navigation menu