9,091
edits
Changes
→Danti-haritaki
Line 2,354:
Line 2,354:
जलद्रोणे विपक्तव्या विंशतिः पञ्च चाभयाः|
जलद्रोणे विपक्तव्या विंशतिः पञ्च चाभयाः|
+
दन्त्याः पलानि तावन्ति चित्रकस्य तथैव च||१५४||
दन्त्याः पलानि तावन्ति चित्रकस्य तथैव च||१५४||
अष्टभागावशेषं तु रसं पूतमधिक्षिपेत्|
अष्टभागावशेषं तु रसं पूतमधिक्षिपेत्|
+
दन्तीसमं गुडं पूतं क्षिपेत्तत्राभयाश्च ताः||१५५||
दन्तीसमं गुडं पूतं क्षिपेत्तत्राभयाश्च ताः||१५५||
तैलार्धकुडवं चैव त्रिवृतायाश्चतुष्पलम्|
तैलार्धकुडवं चैव त्रिवृतायाश्चतुष्पलम्|
+
चूर्णितं पलमेकं तु पिप्पलीविश्वभेषजम्||१५६||
चूर्णितं पलमेकं तु पिप्पलीविश्वभेषजम्||१५६||
तत् साध्यं लेहवच्छीते तस्मिंस्तैलसमं मधु|
तत् साध्यं लेहवच्छीते तस्मिंस्तैलसमं मधु|
+
क्षिपेच्चूर्णपलं चैकं त्वगेलापत्रकेशरात्||१५७||
क्षिपेच्चूर्णपलं चैकं त्वगेलापत्रकेशरात्||१५७||
ततो लेहपलं लीढ्वा जग्ध्वा चैकां हरीतकीम्|
ततो लेहपलं लीढ्वा जग्ध्वा चैकां हरीतकीम्|
+
सुखं विरिच्यते स्निग्धो दोषप्रस्थमनामयम्||१५८||
सुखं विरिच्यते स्निग्धो दोषप्रस्थमनामयम्||१५८||
गुल्मं श्वयथुमर्शांसि पाण्डुरोगमरोचकम्|
गुल्मं श्वयथुमर्शांसि पाण्डुरोगमरोचकम्|
+
हृद्रोगं ग्रहणीदोषं कामलां विषमज्वरम्||१५९||
हृद्रोगं ग्रहणीदोषं कामलां विषमज्वरम्||१५९||
कुष्ठं प्लीहानमानाहमेषा हन्युपसेविता|
कुष्ठं प्लीहानमानाहमेषा हन्युपसेविता|
+
निरत्ययः क्रमश्चास्या द्रवो मांसरसौदनः||१६०||
निरत्ययः क्रमश्चास्या द्रवो मांसरसौदनः||१६०||
Line 2,377:
Line 2,384:
jaladrōṇē vipaktavyā viṁśatiḥ pañca cābhayāḥ|
jaladrōṇē vipaktavyā viṁśatiḥ pañca cābhayāḥ|
+
dantyāḥ palāni tāvanti citrakasya tathaiva ca||154||
dantyāḥ palāni tāvanti citrakasya tathaiva ca||154||
aṣṭabhāgāvaśēṣaṁ tu rasaṁ pūtamadhikṣipēt|
aṣṭabhāgāvaśēṣaṁ tu rasaṁ pūtamadhikṣipēt|
+
dantīsamaṁ guḍaṁ pūtaṁ kṣipēttatrābhayāśca tāḥ||155||
dantīsamaṁ guḍaṁ pūtaṁ kṣipēttatrābhayāśca tāḥ||155||
tailārdhakuḍavaṁ caiva trivr̥tāyāścatuṣpalam|
tailārdhakuḍavaṁ caiva trivr̥tāyāścatuṣpalam|
+
cūrṇitaṁ palamēkaṁ [21] tu pippalīviśvabhēṣajam||156||
cūrṇitaṁ palamēkaṁ [21] tu pippalīviśvabhēṣajam||156||
tat sādhyaṁ lēhavacchītē tasmiṁstailasamaṁ madhu|
tat sādhyaṁ lēhavacchītē tasmiṁstailasamaṁ madhu|
+
kṣipēccūrṇapalaṁ caikaṁ tvagēlāpatrakēśarāt||157||
kṣipēccūrṇapalaṁ caikaṁ tvagēlāpatrakēśarāt||157||
tatō lēhapalaṁ līḍhvā jagdhvā caikāṁ harītakīm|
tatō lēhapalaṁ līḍhvā jagdhvā caikāṁ harītakīm|
+
sukhaṁ viricyatē snigdhō dōṣaprasthamanāmayam||158||
sukhaṁ viricyatē snigdhō dōṣaprasthamanāmayam||158||
gulmaṁ śvayathumarśāṁsi pāṇḍurōgamarōcakam|
gulmaṁ śvayathumarśāṁsi pāṇḍurōgamarōcakam|
+
hr̥drōgaṁ grahaṇīdōṣaṁ kāmalāṁ viṣamajvaram||159||
hr̥drōgaṁ grahaṇīdōṣaṁ kāmalāṁ viṣamajvaram||159||
kuṣṭhaṁ plīhānamānāhamēṣā hanyupasēvitā|
kuṣṭhaṁ plīhānamānāhamēṣā hanyupasēvitā|
+
niratyayaḥ kramaścāsyā dravō māṁsarasaudanaḥ||160||
niratyayaḥ kramaścāsyā dravō māṁsarasaudanaḥ||160||
Line 2,400:
Line 2,414:
jaladroNe vipaktavyA viMshatiH pa~jca cAbhayAH|
jaladroNe vipaktavyA viMshatiH pa~jca cAbhayAH|
+
dantyAH palAni tAvanti citrakasya tathaiva ca||154||
dantyAH palAni tAvanti citrakasya tathaiva ca||154||
aShTabhAgAvasheShaM tu rasaM pUtamadhikShipet|
aShTabhAgAvasheShaM tu rasaM pUtamadhikShipet|
+
dantIsamaM guDaM pUtaM kShipettatrAbhayAshca tAH||155||
dantIsamaM guDaM pUtaM kShipettatrAbhayAshca tAH||155||
tailArdhakuDavaM caiva trivRutAyAshcatuShpalam|
tailArdhakuDavaM caiva trivRutAyAshcatuShpalam|
+
cUrNitaM palamekaM [21] tu pippalIvishvabheShajam||156||
cUrNitaM palamekaM [21] tu pippalIvishvabheShajam||156||
tat sAdhyaM lehavacchIte tasmiMstailasamaM madhu|
tat sAdhyaM lehavacchIte tasmiMstailasamaM madhu|
+
kShipeccUrNapalaM caikaM tvagelApatrakesharAt||157||
kShipeccUrNapalaM caikaM tvagelApatrakesharAt||157||
tato lehapalaM lIDhvA jagdhvA caikAM harItakIm|
tato lehapalaM lIDhvA jagdhvA caikAM harItakIm|
+
sukhaM viricyate snigdho doShaprasthamanAmayam||158||
sukhaM viricyate snigdho doShaprasthamanAmayam||158||
gulmaM shvayathumarshAMsi pANDurogamarocakam|
gulmaM shvayathumarshAMsi pANDurogamarocakam|
+
hRudrogaM grahaNIdoShaM kAmalAM viShamajvaram||159||
hRudrogaM grahaNIdoShaM kAmalAM viShamajvaram||159||
kuShThaM plIhAnamAnAhameShA hanyupasevitA|
kuShThaM plIhAnamAnAhameShA hanyupasevitA|
+
niratyayaH kramashcAsyA dravo mAMsarasaudanaH||160||
niratyayaH kramashcAsyA dravo mAMsarasaudanaH||160||