Line 37: |
Line 37: |
| | | |
| अथातः स्नेहाध्यायं व्याख्यास्यामः||१|| | | अथातः स्नेहाध्यायं व्याख्यास्यामः||१|| |
− | athātaḥ snēhādhyāyaṁ vyākhyāsyāmaḥ||1||
| + | |
− | athAtaH SnehadhyAyaM vyAkhyAsyAmaH||1||
| + | athātaḥ snēhādhyāyaṁ vyākhyāsyāmaḥ||1|| |
| + | |
| + | athAtaH SnehadhyAyaM vyAkhyAsyAmaH||1|| |
| + | |
| Hereafter, we will describe chapter Snehadhyaya (chapter on oleation therapies). [1] | | Hereafter, we will describe chapter Snehadhyaya (chapter on oleation therapies). [1] |
| + | |
| इति ह स्माह भगवानात्रेयः||२|| | | इति ह स्माह भगवानात्रेयः||२|| |
| + | |
| iti ha smāha bhagavānātrēyaḥ||2|| | | iti ha smāha bhagavānātrēyaḥ||2|| |
| + | |
| iti ha smAha bhagavAnAtreyaH||2|| | | iti ha smAha bhagavAnAtreyaH||2|| |
| + | |
| thus said adorable Atreya. [2] | | thus said adorable Atreya. [2] |
| + | |
| साङ्ख्यैः सङ्ख्यातसङ्ख्येयैः सहासीनं पुनर्वसुम्| | | साङ्ख्यैः सङ्ख्यातसङ्ख्येयैः सहासीनं पुनर्वसुम्| |
| जगद्धितार्थं पप्रच्छ वह्निवेशः स्वसंशयम्||३|| | | जगद्धितार्थं पप्रच्छ वह्निवेशः स्वसंशयम्||३|| |
− | sāṅkhyaiḥ saṅkhyātasaṅkhyēyaiḥ sahāsīnaṁ punarvasum|
| + | |
| + | sāṅkhyaiḥ saṅkhyātasaṅkhyēyaiḥ sahāsīnaṁ punarvasum| |
| jagaddhitārthaṁ papraccha vahnivēśaḥ svasaṁśayam||3|| | | jagaddhitārthaṁ papraccha vahnivēśaḥ svasaṁśayam||3|| |
| + | |
| sA~gkhyaiH sa~gkhyAtasa~gkhyeyaiH sahAsInaM punarvasum| | | sA~gkhyaiH sa~gkhyAtasa~gkhyeyaiH sahAsInaM punarvasum| |
| jagaddhitArthaM papraccha vahniveshaH svasaMshayam||3|| | | jagaddhitArthaM papraccha vahniveshaH svasaMshayam||3|| |
| + | |
| Noticing Punarvasu sitting among learned sages, Agnivesha shared his doubts for the wellbeing of world by asking the following questions [3] | | Noticing Punarvasu sitting among learned sages, Agnivesha shared his doubts for the wellbeing of world by asking the following questions [3] |
− | Questions/ queries asked by Agnivesha: | + | |
| + | ==== Questions/ queries asked by Agnivesha ==== |
| + | |
| किंयोनयः कति स्नेहाः के च स्नेहगुणाः पृथक्| | | किंयोनयः कति स्नेहाः के च स्नेहगुणाः पृथक्| |
| कालानुपाने के कस्य कति काश्च विचारणाः||४|| | | कालानुपाने के कस्य कति काश्च विचारणाः||४|| |
| + | |
| कति मात्राः कथम्मानाः का च केषूपदिश्यते| | | कति मात्राः कथम्मानाः का च केषूपदिश्यते| |
| कश्च केभ्यो हितः स्नेहः प्रकर्षः स्नेहने च कः||५|| | | कश्च केभ्यो हितः स्नेहः प्रकर्षः स्नेहने च कः||५|| |
| + | |
| स्नेह्याः के के न च स्निग्धास्निग्धातिस्निग्धलक्षणम्| | | स्नेह्याः के के न च स्निग्धास्निग्धातिस्निग्धलक्षणम्| |
| किं पानात् प्रथमं पीते जीर्णे किञ्च हिताहितम्||६|| | | किं पानात् प्रथमं पीते जीर्णे किञ्च हिताहितम्||६|| |
| + | |
| के मृदुक्रूरकोष्ठाः का व्यापदः सिद्धयश्च काः| | | के मृदुक्रूरकोष्ठाः का व्यापदः सिद्धयश्च काः| |
| अच्छे संशोधने चैव स्नेहे का वृत्तिरिष्यते||७|| | | अच्छे संशोधने चैव स्नेहे का वृत्तिरिष्यते||७|| |
| + | |
| विचारणाः केषु योज्या विधिना केन तत् प्रभो!| | | विचारणाः केषु योज्या विधिना केन तत् प्रभो!| |
| स्नेहस्यामितविज्ञान ज्ञानमिच्छामि वेदितुम्||८|| | | स्नेहस्यामितविज्ञान ज्ञानमिच्छामि वेदितुम्||८|| |
| + | |
| kiṁyōnayaḥ kati snēhāḥ kē ca snēhaguṇāḥ pr̥thak| | | kiṁyōnayaḥ kati snēhāḥ kē ca snēhaguṇāḥ pr̥thak| |
| kālānupānē kē kasya kati kāśca vicāraṇāḥ||4|| | | kālānupānē kē kasya kati kāśca vicāraṇāḥ||4|| |
| + | |
| kati mātrāḥ kathammānāḥ kā ca kēṣūpadiśyatē| | | kati mātrāḥ kathammānāḥ kā ca kēṣūpadiśyatē| |
| kaśca kēbhyō hitaḥ snēhaḥ prakarṣaḥ snēhanē ca kaḥ||5|| | | kaśca kēbhyō hitaḥ snēhaḥ prakarṣaḥ snēhanē ca kaḥ||5|| |
| + | |
| snēhyāḥ kē kē na ca snigdhāsnigdhātiSnigdhalakṣaṇam| | | snēhyāḥ kē kē na ca snigdhāsnigdhātiSnigdhalakṣaṇam| |
| kiṁ pānāt prathamaṁ pītē jīrṇē kiñca hitāhitam||6|| | | kiṁ pānāt prathamaṁ pītē jīrṇē kiñca hitāhitam||6|| |
| + | |
| kē mr̥dukrūrakōṣṭhāḥ kā vyāpadaḥ siddhayaśca kāḥ| | | kē mr̥dukrūrakōṣṭhāḥ kā vyāpadaḥ siddhayaśca kāḥ| |
| acchē saṁśōdhanē caiva snēhē kā vr̥ttiriṣyatē||7|| | | acchē saṁśōdhanē caiva snēhē kā vr̥ttiriṣyatē||7|| |
| + | |
| vicāraṇāḥ kēṣu yōjyā vidhinā kēna tat prabhō!| | | vicāraṇāḥ kēṣu yōjyā vidhinā kēna tat prabhō!| |
| snēhasyāmitavijñāna jñānamicchāmi vēditum||8|| | | snēhasyāmitavijñāna jñānamicchāmi vēditum||8|| |
| + | |
| kiMyonayaH kati SnehaH ke ca SnehaguNAH pRuthak| | | kiMyonayaH kati SnehaH ke ca SnehaguNAH pRuthak| |
| kAlAnupAne ke kasya kati kAshca vicAraNAH||4|| | | kAlAnupAne ke kasya kati kAshca vicAraNAH||4|| |
| + | |
| kati mAtrAH kathammAnAH kA ca keShUpadishyate| | | kati mAtrAH kathammAnAH kA ca keShUpadishyate| |
| kashca kebhyo hitaH SnehaH prakarShaH Snehane ca kaH||5|| | | kashca kebhyo hitaH SnehaH prakarShaH Snehane ca kaH||5|| |
| + | |
| snehyAH ke ke na ca SnigdhaSnigdhatiSnigdhalakShaNam| | | snehyAH ke ke na ca SnigdhaSnigdhatiSnigdhalakShaNam| |
| kiM pAnAt prathamaM pIte jIrNe ki~jca hitAhitam||6|| | | kiM pAnAt prathamaM pIte jIrNe ki~jca hitAhitam||6|| |
| + | |
| ke mRudukrUrakoShThAH kA vyApadaH siddhayashca kAH| | | ke mRudukrUrakoShThAH kA vyApadaH siddhayashca kAH| |
| acche saMshodhane caiva snehe kA vRuttiriShyate||7|| | | acche saMshodhane caiva snehe kA vRuttiriShyate||7|| |
| + | |
| vicAraNAH keShu yojyA vidhinA kena tat prabho!| | | vicAraNAH keShu yojyA vidhinA kena tat prabho!| |
| SnehasyAmitavij~jAna j~jAnamicchAmi veditum||8|| | | SnehasyAmitavij~jAna j~jAnamicchAmi veditum||8|| |
− | • What are the sources of sneha (fats)?
| + | |
− | • How many kinds are there?
| + | *What are the sources of sneha (fats)? |
− | • What are the qualities of each sneha?
| + | *How many kinds are there? |
− | • At what time should it be ingested?
| + | *What are the qualities of each sneha? |
− | • What are the anupana (food articles to consume after ingesting sneha)?
| + | *At what time should it be ingested? |
− | • How many and which preparations or alternative methods are for administration of sneha?
| + | *What are the anupana (food articles to consume after ingesting sneha)? |
− | • What are the acceptable forms of consumption of sneha?
| + | *How many and which preparations or alternative methods are for administration of sneha? |
− | • What dose is recommended of sneha?
| + | *What are the acceptable forms of consumption of sneha? |
− | • Which are the manam (measurement) of sneha in preparations?
| + | *What dose is recommended of sneha? |
− | • Which sneha is better for whom?
| + | *Which are the manam (measurement) of sneha in preparations? |
| + | *Which sneha is better for whom? |
| • What is the end point of oleation therapy? | | • What is the end point of oleation therapy? |
| • Who are suitable for oleation? | | • Who are suitable for oleation? |