Talk:Jeeraka
Revision as of 05:42, 9 March 2025 by JigarTanna (talk | contribs) (Created page with "Cuminum cyminum L. {{Infobox |title = Jeeraka |label1 = Section/Chapter |data1 = Herb database/Jeeraka |label2 = Botanical name(s) |data2 = Cuminum cyminum L. |label3 = Family...")
Cuminum cyminum L.
Section/Chapter | Herb database/Jeeraka |
---|---|
Botanical name(s) | Cuminum cyminum L. |
Family | Apiaceae |
Availability | Available |
Contributors | -- |
Year of publication | 2025 |
Publisher | Charak Samhita Research, Training and Skill Development Centre |
DOI | Awaited |
English name
Cuminum seeds
Therapeutic uses[1]
Agnimandya, atisara(diarrhoea),krumiroga(worms)
Synonyms in Charak Samhita
Jeeraka, Ajaji, Jirana, Kana, Kasmiri-jirak, Bahugandha
Varieties
Bhavprakasa nighantu[2]
- Jiraka
- Krshina jirak
- Kalajaji
Dhanvantari nighantu
- Jiraka
- Suklajiraka
- Krishnajirak
- bruhatpali
Ayurvedic pharmacological properties
Sr.no. | Pharmacological criteria | Properties |
---|---|---|
1 | Taste (rasa) | Pungent (katu) |
2 | Potency (veerya) | Hot (ushna) |
3 | Post digestion effect (vipaka) | Pungent (katu) |
4 | Qualities (guna) | Light (laghu), Rough (ruksha) |
5 | Actions (karma) | Pacify Kapha and Vata, Helps in digestion (Dipana and Pachana) |
Reference in Charak Samhita and its actions
Sr.no. | Reference in Charak Samhita | Activity |
---|---|---|
1 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/40 | Kalyanaka Guda |
2 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/53 | Trivrritadi Modaka |
3 | Cha.Sa.Kalpa Sthana 7/58 | Hemantkalina Trivrit Yoga |
4 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 2/1/43 | Ingredient in Vrushya Mahish Ras |
5 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 2/4/16 | Ingredient in Vrushya Mahish Ras |
6 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 2/4/21 | Ingredient in Vrushya Pupalika |
7 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 8/142 | Ingredient in Yavani shadav |
8 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/41 | Ingredient in Krishnadi Churna |
9 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/55 | Ingredient in Chitrakadi Ghrit |
10 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 12/60 | Ingredient in Jivantyadi Yavagu |
11 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/103 | In treatment of Kaphaja udara roga(Generalized enlargement of Abdomen) |
12 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 13/125 | As an ingredient of narayana churna |
13 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/88 | As an ingredient of pancamuladhya ghrit evum churna |
14 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/102 | In condition of chhardi,arsha,granthi,shoola |
15 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 15/113 | Ajaji should be given with Marica, etc. |
16 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/27 | As a Ingridient of dipaniya and sangrahi gana |
17 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 19/107 | As an ingredient of ajajyadi yoga dravya. |
18 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 23/78 | As an ingredient of Maha -Gandha hasti agada. |
19 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 23/95 | As an ingredient of Rishabhakadi agada. |
20 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 23/231 | Used in the treatment of animals suffering with poison. |
21 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 24/121 | Used as churna mixed with lavana & sneha in Vataja madatyaya. |
22 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 24/177 | As an ingredient of Ashtanga lavana. (Kaphaja madatyaya) |
23 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 24/181 | Used as raga in kaphaja madatyaya. |
24 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 24/183 | Used in pachana(digestive). |
25 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/22 | As an ingredient of 2nd Dviruttarahingvadi churna. |
26 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/85 | As an ingredient of Pushkarmuladi yoga. |
27 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/138 | Used in Vataja pratishyaya for Nasya karma. |
28 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/216,217 | Used in Kavala (gargles/keeping thin paste of drugs in the mouth) in Arochaka. (anorexia)
|
29 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 26/219 | Used in arochaka nashaka vati(Medicine for treatment of anorexia) |
30 | Cha.Sa.Chikitsa Sthana 30/54 | As an ingredient of Pippalyadi yoga. |
Dose[3]
- 1-3 gm of the drug in powder form
Important formulations[4]
- Hingvadi churna
- Jirakadyarishta
- Jirakadi modak
- Hingvadi churna
Current availability
Available India- All over india but more in Rajasthan , Punjab
Current researches
https://cb.imsc.res.in/imppat/phytochemical/Cuminum%20cyminum
This article is under development ..
- ↑ Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health and Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :34
- ↑ Pro. Krushnachandra Chunekar, Bhavaprakash Nighantu. Reprint Edition 2020, Chaukhambha Bharati Academy, Haritakyadi varga, verse no.-81,82
- ↑ Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health and Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :34
- ↑ Anonymous. The Ayurvedic Pharmacopoeia of India. Department of Ayush, Ministry of Health and Family welfare, Govt. of India, New Delhi, Part I. 1986; Volume 1 :34